Morgunblaðið - 02.12.2007, Blaðsíða 2
2 SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Sigurlaug Jakobsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur
Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
LÁNASJÓÐUR sveitarfélaganna hefur ákveðið
að láta gera athugun á kostum þess og göllum að
íslensk sveitarfélög stofni með sér félag sem sjái
um hönnun, byggingu og rekstur fasteigna þeirra.
Halldór Halldórsson, formaður Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga, segir þetta mjög áhuga-
verða hugmynd og líklegt að í henni felist fjár-
hagslegur ávinningur fyrir sveitarfélögin.
Nokkur fasteignafélög eiga og reka fasteignir
sem sveitarfélögin leigja af þeim. T.d. hefur
Reykjanesbær selt og endurleigt skóla, íþrótta-
mannvirki og skrifstofuhúsnæði til fasteignafélags
sem er að stærstum hluta í eigu einkaaðila.
Innan stjórnar Lánasjóðs sveitarfélaga, sem er
hlutafélag í eigu sveitarfélaganna, hefur farið
fram umræða um að sveitarfélögin stofni sjálf slíkt
félag sem leigi húsnæðið til sveitarfélaganna.
„Sveitarfélögin eru mörg og þau eru ekki alltaf í
framkvæmdum, sérstaklega ekki minni sveitar-
félög. Það er ekki verið að byggja grunnskóla eða
íþróttahús á hverju ári. Hugmyndin að baki þessu
er sú að það gæti verið kostur að safna slíkri þekk-
ingu saman og byggja upp þekkingu á byggingu
og rekstri slíkra fasteigna sem sveitarfélögin
myndu þá sameinast um frekar en að gera þetta
hvert fyrir sig,“ sagði Þorsteinn Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri Lánasjóðs sveitarfélaganna.
Þorsteinn sagði að sveitarfélögin væru traustir
greiðendur og ættu kost á hagstæðum lánakjör-
um. Slíkt félag ætti því að geta fengið betri lána-
kjör en félög sem eru í eigu einkaaðila.
Ef sú könnun sem nú er að fara af stað leiðir til
jákvæðrar niðurstöðu verða lagðar fram tillögur
fyrir Landsþing sveitarfélaganna í byrjun apríl.
Sveitarfélögin íhuga að
stofna eigið fasteignafélag
Félagið myndi byggja og reka skóla, skrifstofuhúsnæði og íþróttamannvirki
Leiga Reykjaneshöll er í eigu fasteignafélags
sem leigir Reykjanesbæ húsið.
Morgunblaðið/Sverrir
Viltu brauð?
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
„ÞETTA er eins og bændur hefðu
gert í gamla daga þegar þeir voru að
lappa upp á fjósið hjá sér,“ segir
Þórður Magnússon, stjórnarmaður í
Torfusamtökunum, um viðbyggingu
sem byggingafulltrúi Reykjavíkur
heimilaði að yrði byggð við húsið í
Bergstaðastræti 4. Hann segir að
byggingafulltrúi hafi upp á sitt ein-
dæmi samþykkt breytingar á húsinu
án þess að taka mark á þeim fag-
aðilum sem áttu að koma að málinu.
Húsið er byggt á þriðja áratug
tuttugustu aldar og nýtur verndar
samkvæmt þjóðminjalögum. Það fel-
ur m.a. í sér að breytingar á húsinu á
að bera undir húsafriðunarnefnd,
borgarminjavörð og fleiri aðila sem
þekkja til gamalla húsa. Þeir gefa
álit en byggingafulltrúi og borgar-
skipulag taka ákvörðun um hvort
farið er að álitinu.
Í áliti húsafriðunarnefndar, sem
sent var byggingafulltrúanum í
Reykjavík fyrr á árinu vegna breyt-
inganna á húsinu, er bent á að hin al-
menna regla varðandi stækkanir og
viðbyggingar gamalla húsa sé að
tekið sé mið af upphaflegri gerð
glugga, útihurða og annarra veiga-
mikilla byggingarhluta um leið og
tillit sé tekið til áorðinna breytinga
sem ekki séu til lýta. „Fyrirliggjandi
teikningar bera ekki með sér að
reynt sé að fara eftir framangreindu
þar sem nýja ofanábyggingin er ekki
hönnuð á forsendum gamla hússins.“
Gert eins ódýrt og hægt er
Þórður segir ljóst að viðbyggingin
hafi verið gerð á eins ódýran hátt og
mögulegt hafi verið. Húsið er stein-
steypt en ofan á það hefur verið
byggð hæð með timbri og hún klædd
að utan með flötu blikki. „Þróun-
aráætlun miðborgarinnar gerir ráð
fyrir að efnisvali sé háttað í sam-
ræmi við nærliggjandi hús,“ segir
hann, en eftir þessu sé augljóslega
ekki farið. Hann bendir einnig á að
öll hús í nágrenninu séu með hall-
andi þaki, en á viðbyggingunni sé
þakið nánast flatt. „Það eru greini-
lega ekki vönduð vinnubrögð við-
höfð.“ Í þessu tilviki hafi gæðaeftir-
lit, eftir að deiliskipulag var sam-
þykkt, klúðrast. „Það vekur ugg
varðandi aðra hluta miðborgarinnar
vegna þess að það má breyta meiri-
hlutanum af öllum húsunum hérna,“
segir Þórður. Torfusamtökin hafa
tekið saman lista yfir 100 hús í mið-
borginni sem heimilað hefur verið að
verði rifin. Sé hins vegar hægt að
breyta húsum þannig að þau séu í
raun eyðilögð á eftir ætti listinn í
raun að vera upp á 300-400 hús.
„Þetta var lendingin“
Magnús Sædal Svavarsson, bygg-
ingafulltrúi Reykjavíkurborgar, seg-
ir málið hafa verið unnið af hálfu
borgarskipulagsins. „Þar fór þetta í
gegnum skipulagsferli. Þetta var sú
lending sem kom út úr þeirri vinnu.“
Magnús segir að aldrei sé augljóst
hvernig eigi eða eigi ekki að byggja
við eldri hús. Þótt umsagnaraðilar á
borð við húsafriðunarnefnd og borg-
arminjavörð geti komið með athuga-
semdir sé það borgarskipulag og
byggingafulltrúi sem taki ákvörðun
um að samþykkja eða synja breyt-
ingartillögum. Þær ákvarðanir séu
teknar á faglegum grunni.
Hann segir að 13. febrúar hafi
málið varðandi húsið í Bergstaða-
stræti 4 fyrst komið til athugunar
hjá skipulagsyfirvöldum borgar-
innar. Óskað hafi verið eftir því að fá
að rífa þakhæð hússins og byggja
nýja ofan á, auk þess sem óskað var
eftir að fá að byggja stigahús aftan
við verslunarhúsnæði í húseigninni,
en þar hefur Tösku- og hanskabúðin
lengi verið til húsa. „Þá var sótt um
leyfi til að breyta skipulagi í húsinu
og innrétta íbúðir á efri hæðum.“
Magnús segir að byggingafulltrúi
hafi frestað málinu og vísað því til
umsagnar skipulagsstjóra. Hann
hafi fjallað um málið og hafnað um-
sókninni með vísan til fyrirliggjandi
umsagna. Þá hafi byggingafulltrúi
synjað málinu. Að því búnu hafi
byggingaraðilar lagt fram breyting-
artillögur, en það hafi verð gert í lok
apríl. Fjallað hafi verið um málið hjá
skipulagsstjóra í vor og niðurstaðan
hafi verið sú að samþykkja breyting-
artillögurnar, en að þær yrðu settar
í grenndarkynningu. Eftir að henni
lauk var málið tekið fyrir að nýju og
var tillagan samþykkt. Bréf frá
húsafriðunarnefnd og Minjasafni
Reykjavíkur hafi legið fyrir við af-
greiðslu málsins.
Torfusamtökin segja að ekki hafi verið tekið mið af upprunalegri gerð húss við Bergstaðastræti
þegar viðbygging var byggð Byggingafulltrúi segir málið hafa verið unnið faglega
„Eins og bændur hefðu gert í gamla daga“
Morgunblaðið/Sverrir
Húsavernd Framkvæmdir við
Bergstaðastræti 4 eru langt komn-
ar en þær eru umdeildar.
STJÓRN Íbúa-
samtakanna
Betra Breiðholt
(ÍBB) skorar á
borgaryfirvöld að
láta endurhanna
mislægu gatna-
mótin á mótum
Reykjanesbraut-
ar og Bústaðaveg-
ar á þann hátt að
miðpunktur
gatnamótanna verði um 10 m vestar
en núverandi gatnamót og að fram-
kvæmdin verði síðan boðin út.
„Þessi gatnamót eru fjármögnuð af
ríkinu og hefur fjárveiting upp á 600
milljónir króna verið eyrnamerkt í
þetta verkefni á samgönguáætlun
ríkisins fyrir árið 2008. Við óttumst
að verði ekki farið í framkvæmdina á
næsta ári falli fjárveitingin niður,“
segir Helgi Kristófersson, formaður
ÍBB.
Bendir hann á að með flutningi
gatnamótanna megi hlífa alfarið
græna svæðinu í Elliðaárdal, en fyrri
útfærslur á gatnamótunum, sem
kynntar voru árið 2006, hefðu gengið
inn á svæði Elliðaárdalsins og því
verið háðar mati á umhverfisáhrifum.
Mörg slys
Að sögn Helga ætti endurhönnun
ekki að þurfa að taka nema um tvo
mánuði og hægt væri að bjóða verkið
út fljótlega í kjölfarið, sé til þess vilji
hjá borgaryfirvöldum. Það þýddi að
hægt væri að fara í sjálfar fram-
kvæmdirnar á næsta ári. „Þessi
framkvæmd er mikið þjóðþrifamál.
Með mislægum gatnamótum á þess-
um stað mætti koma í veg fyrir mörg
umferðarslys og því yrði fram-
kvæmdin þjóðhagslega arðbær. Auk
þess myndu mislæg gatnamót draga
verulega úr lausagangi bifreiða á
svæðinu sem er auðvitað mikill
mengunarvaldur.“
Aðspurður segir Helgi breytta út-
færslu á gatnamótum ekki nauðsyn-
lega dýrari leið. Í greinargerð Línu-
hönnunar kom fram að kostnaður
mislægra gatnamóta á þessum stað
væri 430-490 milljónir króna.
Vilja endur-
hönnuð
gatnamót
Helgi
Kristófersson
Hefja þarf fram-
kvæmdir 2008
„ÍSLENSK bók-
menntaumræða
er svo andstutt
og það verður til
þess að samfell-
una vantar. Því
sem er merkilegt
er ekki haldið til
haga,“ segir
Hjálmar Sveins-
son sem hefur
skrifað bókina Nýr penni í nýju lýð-
veldi um Elías Mar rithöfund.
„Bókmenntafræðingar og gagn-
rýnendur hafa brugðist,“ segir hann.
Hjálmar segir að Elías, sem lést í
maí, hafi litið á sig sem gleymdan höf-
und en hann skrifaði fjórar skáldsög-
ur, m.a. Vögguvísu og Sóleyjarsögu.
„Ég held því fram að hann sé
merkilegur Reykjavíkurhöfundur og
óverðskuldað algjörlega gleymdur.
Hann gerði merkilega tilraun til að
skrá sögu hins unga lýðveldis, með
persónum sem eru sjálfar unglingar,
rétt eins og lýðveldið er nokkurs kon-
ar unglingur.“ | 40
Óverðskuld-
að algjörlega
gleymdur
Elías Mar