Morgunblaðið - 02.12.2007, Blaðsíða 29

daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 2007 29
mótþróa. Hann stalst á samkundu
inni í þorpinu 13 ára gamall ásamt
nokkrum öðrum unglingum frá
Kumbaravogi. Þrír voru hirtir upp,
tveimur var stungið inn á Litla-
Hraun og einn var settur í fanga-
geymslu lögreglunnar á Selfossi.
Fyrsta áfengisdrykkjan hjá Einari
var í kringum 14 ára aldurinn. Hann
hafði strokið til Reykjavíkur og fann
lögreglan hann drukkinn í miðborg-
inni. Eftir samráð við forstöðumann
Kumbaravogs var Einari Þór stungið
inn á lokaða deild á Kleppsspítala.
Deild 10 var lokuð deild fyrir lang-
drukkna fullorðna drykkjusjúklinga,
þar var hann vistaður í nokkra daga.
Seinna var hann sendur á unglinga-
heimili ríkisins og hámark refsing-
arinnar var þegar Einar Þór var
sendur 14 ára gamall í nokkurra
mánaða „hegningarvist“ í Breiðavík.
„Trúnaðarmál“
Sögusviðið er Daníelsslippur í
Reykjavík fyrir 22 árum. Bíll stendur
í slippnum miðjum, slanga frá púst-
röri liggur inn í bílinn og það er
breitt yfir hann með segldúk. Inni í
bílnum hvíla tveir ungir menn, báðir
látnir. Bíllinn var fjarlægður úr
slippnum með dráttarbíl frá Vöku og
farið með hann inn í port lög-
reglustöðvarinnar við Hverfisgötu
með lík piltanna innanborðs. Rann-
sóknarlögreglan sagði þá hafa svipt
sig lífi, dánarorsökina vera koltvísýr-
ingseitrun. Annar piltanna var Einar
Þór Agnarsson, frændi minn, 24 ára
gamall. Systkini Einars Þórs, Ævar,
Ragnar og Erna, eru enn í dag að
berjast fyrir því að fá niðurstöðu
rannsóknarinnar í hendur. Rann-
sóknar- og krufningsskýrslur varð-
andi þennan harmleik og dauða ungu
mannanna eru merktar „trún-
aðarmál“ og eingöngu ætlaðar emb-
ætti ríkissaksóknara og ríkislög-
reglustjóra!
Ég er að reyna að skilja og hafa í
huga að Kumbaravogsheimilið var
barn síns tíma – en það eitt nægir
ekki. Ótal spurningum er ósvarað.
Það er löngu tímabært að fyrrver-
andi forstöðumaður Kumbaravogs,
Kristján Friðbergsson, svari op-
inberlega lið fyrir lið hverjum þeim
sakargiftum sem á hann eru bornar
undanfarna mánuði og skýri sína hlið
mála.
Ábyrgð hverra?
Mistökin voru margþætt. Foreldr-
arnir, sem fyrst og fremst báru
ábyrgð á velferð barna sinna, brugð-
ust þeim sökum vanmáttar og veik-
leika. Fósturforeldrarnir brugðust
hugsjóninni – en fósturheimili af
þessari stærðargráðu, með þennan
barnafjölda, var dæmt til að mistak-
ast. Barnaverndarráð, sem hafði
vistunarmál og örlög barna og fjöl-
skyldna í hendi sér, brást skjólsstæð-
ingum sínum. Barnavernd stóð
hvorki undir nafni né eftirlitsskyldu.
Það er skylda ríkisvaldsins að
standa að baki þeim brotnu börnum
upptökuheimilanna sem í dag eru
fullorðnir einstaklingar. Jafnframt
er það skylda þess að láta rannsaka
Kumbaravogsheimilið jafnhliða
Breiðavík, sem og önnur upptöku-
heimili frá þessum tíma. Það er ekki
hægt að gefa þessu fólki bernskuárin
aftur en það er hægt að viðurkenna
misgjörðir gagnvart þeim og veita
þeim fébætur sem vott um iðrun og
virðingu samfélagsins.
Mér finnst ég skulda frænda mín-
um þessa grein. Ég vissi ekki þá –
sem ég veit í dag. Í minningu Einars
Þórs lýk ég þessum skrifum með
broti úr eftirmælum mínum sem
birtust í mars 1985 að honum látnum.
„Við fráfall frænda míns unga rifj-
ast upp löngu liðnar stundir. Þegar
Einar fæddist var ég unglingsstelpa,
alls óvön svona lítilli mannveru.
Hann varð mér strax mjög kær. Ég
sá hann vaxa frá vöggubarni til lítils
hnokka sem var fullur atorku og
fjörs, viðkvæmni og væntumþykju.
Atvikin höguðu því svo að Einar var
tekinn í fóstur ungur að árum, fjarri
foreldrum, eldri bræðrum og öðrum
skyldmennum. Seint verður sú gáta
ráðin hvort ein eða önnur tilvik í lífi
mannsins breyti þar öllu um lífs-
brautina – einstaklingnum til góðs
eða ills – gæfu eða glötunar. Von mín
er sú að frændi minn, Einar Þór, sé
nú loksins genginn þær brautir gæfu
og friðar sem hann höndlaði ekki í
þessum heimi.“
Í heimsókn Systkinin Erna og Einar Þór ásamt greinarhöfundi, Gunnu
frænku, eins og þau kölluðu hana, í Stokkseyrarfjöru sumarið 1966.
Höfundur er hjúkrunarkona á end-
urkomudeild slysadeildar í Fossvogi.
» Það er ekki hægt að gefa þessu
fólki bernskuárin aftur en það
er hægt að viðurkenna misgjörðir
gagnvart þeim og veita þeim fé-
bætur sem vott um iðrun og virð-
ingu samfélagsins.
SMÁRALIND SÍMI 545 1550 GLÆSIBÆ SÍMI 545 1500 KRINGLUNNI SÍMI 545 1580
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/U
T
I
39
98
6
12
/0
7
Skíðapakkar
15% afsláttur


  
 



    
     !" " # $
%  &$' ( 
 
) *+&%

' %
& 

 





    

 

    !   "
# $

#  

%
"
 " # 

" & 



   

 '  
   

  (

   
&)& )



 ( 

(   
 
* 

  !  

  
 


  


 
   "  
+
( , 


 


#  -  ,
,- *+ *%

 
/0(
 #
  
12
/ &
 
' '
33455  &  
.("  6

7  4
"& 
# 
8
#