Morgunblaðið - 02.12.2007, Blaðsíða 22

Í lok kvikmyndarinnar umbandaríska glæpamanninn;American gangster, sem Rid-ley Scott leikstýrði, er Frank
Lucas laus úr fangelsi, stendur á
gangstéttinni og pírir augun á móti
nýfengnu frelsi. Þar með lauk af-
skiptum kvikmyndaleikarans Den-
zel Washington af persónu glæpa-
mannsins Lucas, en stuttu áður
sást Russell Crowe í sínu síðasta
atriði sem lögreglumaðurinn og
lögfræðingurinn Richard M. Ro-
berts.
Gerð kvikmyndarinnar færði þá
Lucas og Roberts aftur fram í
sviðsljósið, en nú var málum skipt
frá því Lucas græddi milljarða á
heróínsölu og bjó í vellystingum
praktuglega meðan Roberts barðist
við að hafa í sig og á. Roberts hefur
notið velgengni í lögmannsstarfi
meðan Lucas hefur látið lítið fara
fyrir sér og lifað á bótum. Ráðgjöf
við
kvikmyndina var Lucas kærkom-
in tekjulind, en hann mætti ekki við
frumsýninguna og hefur hafnað
flestum beiðnum um viðtöl. Roberts
aftur á móti mætti við frumsýn-
inguna og ákvað að láta frægðina
yfir sig ganga, en um leið að hafa
gagn og eitthvert gaman af henni.
Kvikmyndin um bandaríska
glæpamanninn segir frá glæpaferli
Frank Lucas, sem réð eiturlyfja-
heiminum í Newark og Harlem á
sjöunda áratug síðustu aldar og
fram á þann áttunda, og baráttu
Roberts til þess að koma glæpafor-
ingjanum á kné, sem loksins tókst
og meira til því Roberts fékk Lucas
til þess að gerast lögregluvitni. Því
samstarfi fylgdu miklar hreinsanir
innan lögreglunnar, en óheiðarleiki
og mútuþægni var svo almenn í
sérsveitum lögreglunnar að undr-
um sætir. Heiðarleiki Roberts stóð
hins vegar í vegi fyrir frama hans
innan lögreglunnar. Roberts og fé-
lagi hans höfðu fundið mikið fé í bíl,
sem „enginn átti“ og Roberts fékk
því framgengt að þeir skiluðu pen-
ingunum á lögreglustöðinni. Fyrir
þetta varð hann að athlægi kollega
sinna og frægur að endemum sem
maðurinn sem skilaði peningunum.
En sá orðstír hans varð til þess að
þegar yfirvöld komu á fót lögregu-
deild til að berjast gegn eiturlyfj-
unum þótti enginn betur til forystu
hennar fallinn en heiðarlegi mað-
urinn sem skilaði peningunum. Og
hann fékk að velja sér samstarfs-
menn sjálfur; menn sem voru eins
afhuga mútum og hann sjálfur.
Bræðraveldið með
beinu samböndin
Þar til Roberts kom á slóð hans
hafði Lucas starfað óáreittur, myrt
mann og annan og rekið eiturlyfja-
hring sinn með aðstoð bræðra
sinna; sveitadrengjanna, sem svo
voru kallaðir sakir upprunans í
Norður-Karólínu. Lucas brá sér
sjálfur til Taílands, í gyllta þríhyrn-
inginn og samdi þar beint við heró-
ínræktanda, en efnið var svo flutt
til Víetnams og þaðan til Banda-
ríkjanna í kistum fallinna her-
manna, sem voru fluttar heim svo
hermennirnir fengju leg í faðmi
fósturjarðarinnar. Með þessum
hætti tókst Lucas að bjóða upp á
miklu hreinna efni fyrir minni pen-
ing og skákaði þar mafíunni á
svæðinu. Hefur það jafnan þótt
undrunarefni að bandarískum
blökkumanni skyldi nánast upp á
sitt eindæmi takast að bjóða mafí-
unni byrginn og betur en það.
Lengi vel varð Roberts og mönn-
um hans lítið ágengt í eiturlyfja-
stríðinu, en svo beindist athygli
þeirra að Lucas og hægt og hægt
þrengdu þeir hringinn. Þegar Lu-
cas fannst þeir komnir óþægilega
nærri sér, lagði hann 100 þúsund
dollara til höfuðs Roberts, en áður
en einhver gerði tilkall til þeirra
kom til uppgjörs þeirra í milli og
Roberts kom Lucas bak við lás og
slá.
Þegar hér er komið sögu hefur
Roberts hlotið lögmannsréttindi og
svo einkennilega sem það hljómar
er fyrsti skjólstæðingur hans
Frank Lucas, sem horfir fram á 70
ára/ ævilangan fangelsisdóm. Hann
tekur tilboði Roberts um að gerast
vitni hins opinbera og fletta ofan af
spilltum lögregluþjónum í sérsveit-
um lögreglunnar, sem Roberts
beindi spjótum sínum líka að. Það
samstarf þeirra varð til þess að 52
af 70 sérsveitarmönnum lentu ým-
ist bak við lás og slá eða á götunni.
Fyrir þetta samstarf var fangels-
isdómur Lucas styttur í 15 ár og
1991 varð hann aftur frjáls maður.
Heróín með flug-
vél Kissingers
Frank Lucas hefur haft hægt um
sig síðan og látið sér fátt finnast
um ótal greinar um glæpaferil sinn.
En um aldamótin rauf hann þögn-
ina; í tímaritsgrein, þar sem hann
var talsvert opinskár um athafnir
sínar; sagðist m.a. hafa velt milljón
dollurum á dag. Galdurinn bak við
„velgengni“ hans var að borga
4.200 dollara fyrir það sem keppi-
nautarnir keyptu á 50.000 dollara.
Dagleg dreifing fór svo fram síð-
degis, þegar vaktaskipti voru hjá
almennu lögreglunni, en þau gáfu
tveggja klukkustunda færi á að
dreifa heróíninu og selja það á göt-
unni.
Í tímaritsgreininni segir Lucas
frá Kissingeratvikinu. Hann var þá
í standandi vandræðum með að
finna farkost fyrir kókaínið heim.
„Eini möguleikinn var Kissinger (
Henry Kissinger, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna ). Hann var í sam-
úðarferð vegna fellibylja í Bangla-
desh. Við þekktum kokk í áhöfninni
og borguðum hershöfðingja 100
þúsund dollara fyrir að horfa í hina
Fjandvinir
í frelsinu
Kvikmyndin Denzel Washington og Russell Crowe í hlutverkum Frank Lu-
cas og „Richie“ Roberts í Bandaríska glæpamanninum.
AP
Raunveruleikinn Vinirnir Richard M. Roberts og Frank Lucas.
Í HNOTSKURN
»Þeir Lucas og Roberts tal-ast við á hverjum degi svo
að segja og vikulega hittast
þeir á skrifstofu Roberts. Ro-
berts er guðfaðir sonar Lucas,
sem nú er 11 ára, og leggur
sitt af mörkum til að mennta
drenginn. „Ég get ekki út-
skýrt það,“ segir Roberts, þeg-
ar hann er spurður um vináttu
þeirra Lucas. „Það sem hann
gerði finnst mér fyrirlitlegt.
En samt erum við vinir.“
»Um Roberts segir Lucas aðhann sé ágætis náungi, en
hann hrökkvi alveg upp af
standinum ef sjónvarpsvélinni
sé beint að honum og blaðri þá
tóma vitleysu. „En þess utan
er hann í lagi. Og hann er vin-
ur minn.“
Glæpir | Örlög þeirra komu saman í eiturlyfjastríðinu í New York. Annar lagði fé til höfuðs hinum,
sem handtók hann í tæka en gerðist síðar verjandi hans. Föst í fréttaneti | Skrýtinn heimur. Knattspyrna |
Rafa Benítez, knattspyrnustjóri Liverpool , hefur deilt við eigendur liðsins. Málfrelsi |Bann á skopmynd af spænsku kóngafólki umdeilt.
VIKUSPEGILL»
Eftir harða baráttu urðu glæpaforing-
inn og lögreglumaðurinn góðir vinir
Eftir Freystein Jóhannsson
freysteinn@mbl.is
GLÆPIR»
inn fyrir tæpar 2.000 íslenskar
krónur á mánuði. Þannig má kom-
ast hjá óþarfa áreynslu eins og að
panta borð á veitingahúsum eða
bæta við rúmi á hóteli. Þeim sem
þykir óþægilegt að tala við annað
fólk geta leyst það með því að
senda Indverjanum textaskilaboð
og biðja hann um að hringja.
Þetta hljómar óneitanlega ras-
ískt, tautaði Þórarinn. Og þó!
Kannski hentar þetta öllum. Sá tími
er liðinn að frumlegt þyki að segja
einhverjum upp með sms-skila-
boðum. Núna getur maður látið
náunga í Mumbay sem kallar sig
James hringja í viðkomandi og út-
skýra málið.
Skrýtinn heimur, sagði Auður og
lagði áherslu á það ætti ekki síst við
í Skandinavíu því meðan Norðmenn
hönnuðu netbókasöfn væru íbúar í
Gautaborg felmtri slegnir yfir
draugaflugvél sem svifi yfir borg-
inni um nætur – samkvæmt
www.dn.se. Lýsingar Svíanna
minntu einna helst á fljúgandi
furðuhlut.
Heimurinn er alls staðar álíka
skrýtinn, fullyrti Þórarinn. Þetta
minnir mig á frétt á news.bbc.co.uk
um mann sem kom fljúgandi frá höf-
uðborg Perú með apa undir hatt-
inum sínum. Hann var stöðvaður á
La Guardia-flugvelli í New York og
þegar samferðalangar hans sáu
apann gægjast undan hatt-
barðinu spurðu þeir hvort mað-
urinn vissi að hann væri með apa
á sér.
Auður lyfti brúnum. Það eru
greinileg ólíklegustu dýr á ólík-
legustu stöðum, varð henni að
orði. Ekstrabladet.dk fjallaði um
brasilíska kónguló sem birtist
skyndilega í innkaupakerru í
dönskum stórmarkaði. Starfs-
fólkið hafði hraðar hendur og
lamaði hana með hárúða áður en
hún var flutt í dýragarð. Af
fréttinni að dæma finnast að
minnsta kosti fimm svona kvik-
indi á ári í dönskum stórmörk-
uðum! Í þokkabót fannst ein ný-
Veröld góð og ný
FÖST Í FRÉTTANETI» » Sá tími er liðinn aðfrumlegt þyki aðsegja einhverjum upp
með sms-skilaboðum.
Núna getur maður
látið náunga í
Mumbay sem kallar
sig James hringja í
viðkomandi og
útskýra málið.
Auður Jónsdóttir og Þórarinn Leifsson
audur@jonsdottir og totil@totil.com
Þórarinn gapti yfir Spiegel.de/international þegar hannsagði Auði frá nýjasta tækni-undrinu í Lundúnum: Hugs-
aðu þér! Maður getur fengið texta-
skilaboð í farsímann um staðsetningu
næsta kamars þegar blaðran kallar.
Það kostar 30 krónur.
Áfjáð sagði hún honum frá öðru
tækniundri sem hún hafði lesið um á
Jp.dk/kultur. Norskur bóksali væri nú
að setja saman rafrænt bókasafn á vef-
síðunni Digitalbok.no. Þar mætti velja
úr þúsundum titla til að lesa í fartölv-
unni – og því tilvalið að setjast á sms-
klósettið með fartölvuna og panta sér
bók af bókasafninu.
Hugmyndin kætti Þórarin. Verst að
það er nánast útilokað að skeina sig
með rafrænni bók í neyð, flissaði hann.
Fimmaurabrandarinn hvarf í skugg-
ann af enn einni tæknifréttinni á Spie-
gel.de/international sem sagði frá því
að Bandaríkjamenn væru farnir að
nota afar óvenjulega símsvara frá Ind-
landi.
Símsvararnir eru sko lifandi Ind-
verjar, útskýrði Auður. Það er hægt að
hafa Indverja á vakt allan sólarhring-