Morgunblaðið - 14.06.2008, Page 2

2 LAUGARDAGUR 14. JÚNÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is Daglegt líf
Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is, Bergþóra Njála Guðmundsdóttir, ben@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gud-
laug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Unu Sighvatsdóttur
unas@mbl.is
OFFITA eykur líkur á þörfinni fyrir
gervilið í mjöðm meðal karla, en ekki
meðal kvenna. Þetta eru niðurstöður
rannsóknar sem gerð var meðal 1.473
Íslendinga sem farið hafa í gerviliða-
aðgerðir.
Rannsóknin er hluti af doktors-
verkefni Jónasar Franklín, bæklun-
arskurðlæknis, sem hann vinnur nú
að við Háskólann í Lundi í Svíþjóð.
„Slitgigt hefur verið talsvert rann-
sökuð víða um heim og búið að stað-
festa að þetta er sjúkdómur sem er
tilkominn af fleiri en einum áhættu-
þætti, en enn er óvíst hver þeirra
vegur þyngst,“ segir Jónas. „Það sem
okkur langaði að skoða núna var sam-
tengslin á milli starfsgreinar og hætt-
unnar á slitgigt. „Þessum gögnum
var safnað á nokkurra ára tímabili og
það margir sem tóku þátt í rannsókn-
inni að við eigum að geta skoðað
þetta frá mörgum hliðum og m.a.
mismunandi starfsgreinaflokkum. Þá
vonumst við til að sjá hvort starfið
hafi einhver áhrif.“
Hann segir Íslendinga henta
einkar vel til rannsókna á slitgigt,
sem er talsvert algengari hér en í ná-
grannalöndunum. „Bæði eru Íslend-
ingar mjög viljugir að taka þátt, en
svo er náttúrlega einstakt að vinna
með íslenskt efni í svona rannsókn
því hér er svo auðvelt að taka fjöl-
skyldutengsl og erfðaþætti inn í jöfn-
una og við vitum að það er mjög
sterkur erfðaþáttur í slitgigt.“
offitu við slitgigt í mjöðmum og skoð-
anir verið nokkuð skiptar um hvort
orsakasamhengi sé yfir höfuð að
finna þar á milli. Niðurstöður Jónas-
ar sýna hinsvegar fram á greinileg
tengsl offitu og þarfarinnar á gervilið
í mjöðm meðal karla. Karlmenn með
þyngdarstuðul á milli 25-30 voru 10%
líklegri en menn í kjörþyngd til þess
að þurfa gervilið í mjöðm, og karlar
með þyngdarstuðul yfir 30 voru 70%
líklegri. Á hinn bóginn fundust engar
merkjanlegar vísbendingar um að of
þungar konur væru í aukinn áhættu.
Skýringin á þessum mun er ekki ljós.
Slitgigt algeng á Íslandi
Jónas segist ætla að halda rann-
sóknum sínum á slitgigt áfram og
hefur næst í huga að rannsaka
band slitgigtar við þyngdarstuðul
fólks eða BMI (body mass index) og
það kom í ljós kynjamunur sem ekki
hafði verið sýnt fram á áður.
Mjaðmir karla frekar en hné
Áður hefur verið sýnt fram á að
konur í yfirþyngd eiga frekar á hættu
að fá slitgigt í hnén en of þungir karl-
ar, og rannsókn Jónasar staðfesti
þær niðurstöður. „Fyrst þegar
tengslin þar á milli uppgötvuðust
fóru menn að velta fyrir sér spurn-
ingunni um hænuna og eggið, hvort
fólk fengi slitgigt vegna þyngdar eða
hvort það þyngdist vegna slitgigtar.
En nú hefur verið sýnt fram á or-
sakasamhengið þar án nokkurs
vafa.“
Minna hefur verið vitað um tengsl
Mjaðmir karla þola síður ofþyngd
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
ÞRÍR menn voru fluttir með þyrlu til Reykja-
víkur eftir bílveltu sem varð rétt norðan við
Staðarskála í Hrútafirði á ellefta tímanum í
gær. Einn maður hlaut talsverða höfuðáverka
en hinir tveir eru minna slasaðir. Að sögn lög-
reglunnar á Blönduósi var um framúrakstur að
ræða þegar bílstjórinn missti stjórn á bílnum
sem valt og lenti utan vegar. Grunur leikur á
að bílnum hafi verið ekið á ólöglegum hraða.
Þung umferð var norðan heiða í gær en marg-
ir voru á leið á hina árlegu Bíladaga á Akur-
eyri. una@mbl.is
Ljósmynd/Bjarni Freyr
Þrír slösuðust í bílveltu
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur dæmdi í gær tví-
tugan pilt, Robert Dariusz Sobiecki, til þriggja ára
fangelsisvistar fyrir alvarlegt kynferðisbrot framið
í mars á síðasta ári. Hann var að auki dæmdur til að
greiða fórnarlambi sínu 1,5 milljónir króna í miska-
bætur og tæpar 2,8 milljónir kr. í sakarkostnað.
Pilturinn hefur frá upphafi neitað sök og borið við
að samræði milli hans og 19 ára stúlku á salerni
Hótel Sögu hafi verið með samþykki hennar. Því
var stúlkan ekki sammála en hún lagði fram kæru
daginn eftir.
Stúlkan hitti Robert þegar hún leitaði salernis á
Hótel Sögu – þar sem hún var á árshátíð. Hún var
komin langleiðina niður í kjallara, þar sem salerni
eru, þegar hún rakst á þrjá karlmenn, spurði þá og
Robert var til svara. Nær allt annað í málinu var
umdeilt.
Stúlkan sagði piltinn hafa komið á eftir sér en
hann að þau hafi orðið samferða að snyrtingunni og
hún samþykkt beiðni hans um að þau færu saman
inn. Kona sem þar var stödd bar þó fyrir dómi að
stúlkan hafi haldið rakleiðis að salernisbás þegar
inn var komið og pilturinn ekki sjáanlegur. Þegar
konan hélt út hafi hins vegar verið þar piltur fyrir
utan og ætlaði greinilega inn. Hann hafi haft hægt
um sig á meðan hún gekk sína leið.
Áverkar samrýmdust framburði
Niðurstaða málsins réðst aðallega af trúverðug-
leika framburðar. Dómurinn taldi þannig framburð
stúlkunnar einkar trúverðugan og jafnframt hafi
vitni lýst því að hún hafði verið grátandi og í miklu
uppnámi eftir að hún kom út af salerninu. Þá var
litið til áverka sem hún hlaut og þeir taldir sam-
rýmast framburði hennar.
Framburður piltsins þótti hins vegar ótrúverð-
ugur. Var litið til þess að hann hafi leitað inngöngu
á salernið eftir að stúlkan fór þangað inn, en þau
hafi ekki farið þangað inn saman. Einnig að vitni
bar við að hann hafi flúið af vettvangi.
Í niðurstöðu dómsins segir að brot Roberts hafi
verið ófyrirleitið og hann eigi sér engar málsbætur.
Við ákvörðun refsingar var litið til þess að Hæsti-
réttur hefur á liðnum misserum þyngt refsingar
vegna kynferðisbrota almennt.
Fjölskipaðan héraðsdóm skipuðu Símon Sig-
valdason, Greta Baldursdóttir og Helgi I. Jónsson.
Dæmdur í þriggja ára fangelsi
 Tvítugur piltur var í gær sakfelldur í héraðsdómi fyrir að nauðga 19 ára stúlku á salerni Hótel Sögu
 Hann hafði áður og fyrir sama dómstól verið sýknaður af sama broti en Hæstiréttur ómerkti dóminn
Morgunblaðið/ÞÖK
Á vettvangi Salernið sem um ræðir í dómnum.
Í HNOTSKURN
»Héraðsdómur sýknaði piltinn af ákær-unni 5. júlí á síðasta ári. Þær forsendur
voru lagðar til grundvallar að stúlkan hefði
ekki veitt viðnám eða kallað á hjálp.
»Hæstiréttur ómerkti dóminn þar semhann taldi lögskýringar ekki standast.
»Dómarar málsins mótmæltu niðurstöðuHæstaréttar, viku sæti og þurfti aðal-
meðferðin því að fara fram aftur, fyrir öðr-
um dómurum.
„ÞETTA er kannski lýsandi fyrir
vitleysuna í kerfinu, að það sé
hægt að sýkna mann, byrja svo
bara aftur og sakfella hann,“
segir Sveinn Andri Sveinsson,
lögmaður Roberts Dariusz
Sobiecki, um dóm Héraðsdóms
Reykjavíkur. Hann segir niður-
stöðuna óásættanlega og telur
nær öruggt að málinu verði
áfrýjað til Hæstaréttar.
Þegar hann er spurður út í
forsendur dómsins segir Sveinn
Andri ekkert liggja á bakvið orð
dómenda að framburður stúlk-
unnar hafi verið staðfastur.
Hann segir það eina stöðuga í
frásögn hennar vera að hún tók
stöðugum breytingum. Þá segir
hann vottorð læknis liggja fyrir
um að engar ályktanir væri
hægt að draga út frá áverkum
stúlkunnar.
Vitleysa í kerfinu
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur hef-
ur dæmt 24 ára rúmenskan ríkis-
borgara til sex mánaða fangelsis-
vistar fyrir
auðgunarbrot og
tilraun til auðg-
unarbrots. Mað-
urinn játaði brot
sín skýlaust. Brot
sín framdi mað-
urinn á tíma-
bilinu 8.-13. maí
sl.
Dagana 8. og 9.
maí tókst honum að taka út úr hrað-
bönkum í miðborg Reykjavíkur 670
þúsund krónur með 19 greiðslukort-
um, en upplýsingum af greiðslukort-
um annarra hafði verið komið fyrir
á segulröndum kortanna. 8.-13. maí
reyndi maðurinn auk þess að taka út
rúmar 2,5 milljónir króna með sama
hætti. Tilraunir mannsins voru 129
og notaði hann til þess 41 kort. Þær
misheppnuðust hins vegar vegna
ráðstafana rekstraraðila hraðbank-
anna.
Í dómnum kemur fram að maður-
inn hafi ekki áður sætt refsingu
vegna afbrota. Einnig að lögregla
höfuðborgarsvæðisins hafi fundið
allt féð.
Arngrímur Ísberg héraðsdómari
kvað upp dóminn. andri@mbl.is
Náði að taka
út 670 þúsund