Morgunblaðið - 28.09.2008, Blaðsíða 12
12 SUNNUDAGUR 28. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Pakistan | Nú hriktir í stoðum vináttu ríkjanna tveggja, þegar bandarískir hermenn ráðast inn Pakistan.
Svipmynd| Með tilnefningu Joe Bidens sem varaforsetaefnis vonast Barack Obama til að ná til hvítu milli-
og verkamannastéttarinnar, sem hann hefur átt erfitt með að vinna á sitt band.
VIKUSPEGILL»
Pakistan
Eftir Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Þ
að væri of mikið að segja
að skollið væri á stríð á
milli Bandaríkjanna og
Pakistans, en í þrígang í
þessum mánuði hafa átt
sér stað skærur á landamærum Afg-
anistans og Pakistans. Í öllum til-
vikum er óljóst hvað gerðist, Banda-
ríkjamenn segja eitt og Pakistanar
annað. En það fer ekki á milli mála
að það andar köldu og samband
Bandaríkjamanna við nýja ráða-
menn í Pakistan er annað en það var
þegar Pervez Musharraf var við
völd.
Bandamenn í hár saman
Í júlí undirritaði George W. Bush
Bandaríkjaforseti leyfi til sérsveita
Bandaríkjahers til að ráðast inn í
þau svæði í Pakistan, þar sem talib-
anar og Al-Qaeda hafa hvað mest
ítök, án þess að leita leyfis pakist-
anskra stjórnvalda.
Bandaríkjamenn höfðu látið til
skarar skríða í Pakistan á laun, en
þegar Bandaríkjamenn réðust í
heimildarleysi á þorpið Jala Khel í
Wasiritstan í norðvesturhéruðum
Pakistans 3. september brugðust
pakistönsk stjórnvöld hart við og
fyrirskipuðu að svara ætti með valdi
reyndu Bandaríkjamenn að fara yfir
landamærin frá Afganistan.
Árásin beindist gegn for-
sprökkum hryðjuverkamanna, en
virðist hafa farið hrapallega úrskeið-
is. Tuttugu manns féllu. Pakistönsk
yfirvöld segja að Bandaríkjamenn
hafi aðeins drepið óbreytta borgara,
þar á meðal konur og börn. Þetta
mannfall hefur vakið mikla reiði
meðal almennings í Pakistans og
andúð í garð samstarfs við Banda-
ríkjamenn nær langt út fyrir raðir
þeirra, sem styðja herskáa bókstafs-
trúarmenn.
Palestínskir hermenn hafa í þrí-
gang skotið á Bandaríkjamenn, sem
þeir sögðu að hefðu ætlað yfir landa-
mærin, nú síðast á fimmtudag.
Bandaríkjamenn hafa haldið árás-
um sínum áfram, en beitt mann-
lausum flugvélum, sem nefnast
Predator. Pakistönsk yfirvöld segja
að tólf manns hafi látið lífið í slíkri
árás föstudaginn 12. september.
Skömmu síðar hrapaði ein slík vél í
Pakistan.
Griðastaður öfgaafla
og vígamanna
Norðvesturhéruð Pakistans hafa
verið griðastaður fyrir jihadista, tal-
ibana og liðsmenn Al-Qaeda. Í þess-
um héruðum eru samfélög pastúna,
sem einnig eru stórt þjóðarbrot í
Afganistan. Þegar Sovétmenn réð-
ust inn í Afganistan fylltust norð-
vesturhéruðin af afgönskum flótta-
mönnum. Þar hafði andspyrnan
gegn yfirráðum Sovétmanna einnig
bækistöðvar og hlaut þjálfun og
vopn með bandarískum stuðningi og
pakistanskri milligöngu. Þar hlaut
Bandamenn berjast
Árásir Bandaríkjamanna vekja úlfúð í Pakistan Morðum á óbreyttum borgurum mótmælt
Hernum fyrirskipað að skjóta á bandaríska hermenn reyni þeir að fara yfir landamæri Pakistans
Reuters
Reiði Íslamistar í Pakistan mótmæla árásum Bandaríkjamanna og pakistönsku stjórninni. „Burt með Bandaríkja-
menn, burt með Zardari“ stendur á borðanum.
Eftir Valgerði Þ. Jónsdóttur
vjon@mbl.is
U
nglingadráp í London
eru orðin 27 talsins
það sem af er árinu, og
þar með einu fleiri en
allt árið 2007. Craig
Marshall, 19 ára, frá Hanbury Road í
Acton, var sá tuttugasti og sjöundi í
röðinni – og nítjándi unglingurinn,
sem drepinn hefur verið með hnífi
þetta árið. Annars konar morðvopn
voru notuð við hin átta morðin.
Marshall kom sjálfur helsærður af
mörgum stungusárum á Acton-
lögreglustöðina á fimmtudagskvöldið
og var þegar í stað fluttur á sjúkra-
hús, þar sem hann lést nokkrum tím-
um síðar.
Lögreglan hefur þegar handtekið
tvo menn, tuttugu ára og tuttugu og
eins árs, í tengslum við dauða Mars-
hall, og telur sig vita hvar og hvenær
ráðist hafi verið á hann.
„Hann var góður krakki, ekki í
neinni klíku,“ sagði móðir hans. Engu
að síður rannsakar lögreglan hvort
dauði Marshall tengist eiturlyfjum.
Risavaxið verkefni
Fyrr í vikunni hélt borgarstjórinn,
Boris Johnson, fund með fjölskyldum
ungra fórnarlamba ofbeldisverka.
Markmið hans er að móta stefnu til
að uppræta glæpi af þessu tagi, sem
hann segir risavaxið verkefni og til að
árangur náist þurfi margir að taka
saman höndum og leggja á sig mikla
vinnu.
Um síðustu helgi gengu tvö þúsund
manns um götur borgarinnar til að
mótmæla því að ungt fólk gangi með
hnífa á sér. Þá hefur Lund-
únalögreglan hleypt af stokkunum
auglýsingaherferð í sjónvarpi og út-
varpi, sem gengur út á það sama.
Vakin er athygli á hræðilegum afleið-
ingum þess; hvernig eitt sekúndubrot
sker úr um hvort viðkomandi grípur
til hnífsins og leggur ekki aðeins líf
fórnarlambsins í rúst, heldur sitt eig-
ið og fjölskyldu sinnar. Skilaboðin eru
skýr: Ef þú gengur með hníf getur þú
átt eftir að iðrast þess alla ævi.
Auk aðstandenda fórnarlambanna
mættu starfsmenn slysadeildar
King’s College sjúkrahússins og tals-
menn ungmennasamtakanna Byggj-
um brýr og Æskuupplýsing á fundinn
með borgarstjóranum.
Flókið er að henda nákvæmlega
reiður á undirrótum skálmaldar-
innar, sem geisar meðal ákveðinna
hópa unglinga í borginni, og var ekki
farið ýkja djúpt í þá sálma á fund-
inum. Þó voru tíndir til nokkrir þætt-
ir, sem gætu átt þátt í að ýta ung-
lingi út í glæpi, svo sem brottvísun
úr skóla, þrýstingur frá félögum og
það að vera í klíku. Sterk fjöl-
skyldubönd voru sögð besta for-
vörnin. En ekki eiga öll ungmenni
því láni að fagna og því getur oft far-
ið á versta veg.
Eitthvað fyrir stafni
Á fundinum var lagt til að hvetja
ungmenni til að gerast sjálf-
boðaliðar við undirbúning Ólympíu-
leikanna í London 2012, og leita
leiða til að þau hefðu eitthvað fyrir
stafni á kvöldin um helgar.
„Allir, allt frá fjölskyldum sem
hafa misst ástvini sína til lækna, sem
meðhöndla hnífstungur til dómara,
sem sækja sökudólgana til saka,
hafa eitthvað fram að færa í þessum
efnum,“ sagði Johnson og bætti við
að hann ætlaði ekki eitt andartak að
láta sem hann hefði öll svörin.
Orð eru vissulega til alls fyrst. Og
því fyrr sem gripið er í taumana því
betra eins og íhaldsmaðurinn Dom-
inic Grieve benti á í viðtali í BBC,
breska ríkisútvarpinu, í júlí sl. þegar
umræður höfðu eina ferðina enn
Skálmöld unglinga
í Lundúnaborg
Eggvopn Á Íslandi verður hnífaburður sífellt algengari og þessir hnifar eru
aðeins sýnishorn af öllum eggvopnunum sem lögreglan hefur lagt hald á.
Stöðugt fleiri ganga með hnífa á sér og oft má lítið út af
bera til að þeim sé beitt með fyrirsjáanlegum afleiðingum
Glæpir
Barátta Bandaríkjamanna gegn hryðjuverkum snýst um
að vernda líf bandarískra borgara. Bandarísk stjórnvöld
hafa gripið til ýmissa ráða í þeirri baráttu. En hvað má
sú barátta kosta? Er hún þess virði að fella óbreytta
borgara í afskekktu fjallahéraði í Pakistan? Yrði litið á
það sem viðunandi fórnarkostnað ef bandarískir borg-
arar ættu í hlut? Þessar spurningar eru vart ræddar,
síst af öllu í bandarískri pólitík.
Ákvörðun George W. Bush Bandaríkjaforseta frá því í
sumar um að leyfa aðgerðir Bandaríkjahers í Pakistan
án leyfis þarlendra stjórnvalda á sér forsögu.
Rúmri viku eftir hryðjuverkin 11. september ávarpaði
Bush Bandaríkjaþing: „Frá og með þessum degi munu
Bandaríkjamenn líta á hverja þá þjóð, sem skýtur
skjólshúsi yfir eða styður hryðjuverkamenn, sem fjand-
samlegt land.“
Bandaríkjamenn höfðu áður varað pakistönsk stjórn-
völd við afleiðingum þess að taka ekki þátt í baráttunni
gegn hryðjuverkamönnum. „Skilaboðin til hinna nýju
borgaralegu stjórnvalda og forystu hersins eru: Við
höfum keypt öll þessi leikföng handa ykkur og ef þið
notið þau ekki og gerið þessa hluti á þessum slóðum
munum við gera þá fyrir ykkur,“ hafði blaðið Christian
Science Monitor eftir nafnlausum embættismanni.
Fordæmi eru fyrir svona árásum. Bill Clinton leyfði
loftárásir á Írak 1993 og á Súdan og Afganistan 1998.
Ronald Reagan gerði loftárásir á Líbýu 1986. Árásunum
á Pakistan hefur verið líkt við ákvörðun Richards M.
Nixons um að færa stríðið í Víetnam inn í Kambódíu. Þá
gerði Bandaríkjaher fyrst árásir á laun í leit að griða-
stöðum Norður-Víetnama og fyrir opnum tjöldum eftir
1969. Fordæmin eru til staðar, en hver er rétturinn?
Með hvaða rétti?