Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2001, Page 42

Tveir af togurum Granda við bryggju í Reykjavík.
legði nokkuð meira og myndarlegar af
mörkum en hún gerir núna í öðru formi
heldur en tekjuskatti. En þetta er einn af
óvissuþáttunum núna. Verður gjaldtaka,
í hvaða formi, hve mikil og svo framveg-
is.”
- Telur þú að gjaldtaka yrði til þess að
sætta menn við núverandi kvótakerfi?
„Ýmsir eru ósáttir við kerfið út af því
að ekki er goldið meira fyrir aflaheimild-
ir en raun ber vitni. Eg tel að þessir aðil-
ar myndu ná sáttum við kerfið með
gjaldtöku. En svo eru aðrir sem vilja ekki
hafa kvótakerfið, eins og þeir sem eru
hlynntir sóknarmarki eða vilja lands-
byggðarkvóta og enn aðrir vilja nytja
stærri hluta veiðiheimildanna til smábáta
á víð og dreif um landið. Því eru ýmsir
sem ekki yrðu sáttir við kerfið þó að
stórútgerðum yrði gert að borga meira
fyrir heimildirnar.”
Ekki hagræn rök fyrir
víðtækri sameiningu
- Sœlum við uppi með aðeins þrjú til
fjögur stórútgerðarfyrirtæhi ef kvótaþakið
yrði afnumið?
„Ég held að það séu ekki nein þung
hagræn rök fyrir miklu stærri fyrirtækj-
um en nú er. Hagkvæmnirökin taka fyrst
og fremst til fyrirtækja sem eru nálægt
hvert öðru. Ég sé ekki að það sé hagræði
fyrir Granda að sameinast fyrirtæki sem
er utan atvinnusvæðisins við Faxaflóa og
Reykjanes. Sjávarútvegsfyrirtæki i ólík-
um landshlutum geta haft hag af sam-
„Mér sýnist, að í
upphafi hafi verið
illa staðið að á-
kvœðum kjarasamn-
inga um hvernig
verðmeta skyldi
fisk í svokölluðum
beinum viðskiptum
og á niðurlœgjandi
háttfyrir sjómenn.”
vinnu en ég sé ekki hagræn rök fyrir víð-
tækri sameiningu nema þá fyrirtækja á
sama landssvæði sem gætu notfært sér
kosti verkaskiptingar og hagkvæmni
stærðar í vinnslu. Það má hugsa sér sam-
runa fyrirtækja á Eyjafjarðarsvæðinu,
Skagafjarðarsvæðinu eða í námunda við
ísafjörð, svo ég hugsi upphátt. Það eru
ýmis smá og meðalstór fyrirtæki sem
geta vel haldið velli i samkeppni við
stærri fyrirtæki. Hvaða hag ætti til dæmis
Ögurvík að hafa af því að skip þess væru
hluti af flota stórfyrirtækis? Það eru ýmis
minni fyrirtæki sem eru mjög sterk og
vel rekin. Sumir vilja gjarnan vera sjálfs
síns herrar og sjá ekkert eftirsóknarvert
við að fyrirtæki þeirra verði hluti af
miklu stærri heild. Hin stærri sjávarúl-
vegsfyrirtæki eru reyndar að ýmsu ólík
að gerð. Meðat annars má ætla að for-
ráðamenn þeirra séu ekki allir eins í af-
stöðu sinni til vaxtar og yfirráða. Svo get
ég ímyndað mér, að frammistaða og
framkoma risanna tveggja í sölu sjávaraf-
urða muni geta ráðið einhverju um
hvernig formgerð sjávarútvegsins muni
þróast. Þegar á allt er litið, ræð ég illa við
að svara spurningu þinni.”
Útlendingar hafa ekkert að
gera í útgerð hér
Talið barst að umræðum um hvort heim-
ila eigi útlendingum að fjárfesta í íslensk-
um útgerðarfyrirtækjum. Árni Vilhjálms-
son hafði eftir nafna sínum Mathiesen sjáv-
arútvegsráðherra, að raunveruleikinn væri
sá að útlendingur geti átt allt að 49,99%
hlut. Sú tala stœði ekki í lögunum, en þetta
væri hægt með óbeinni eignaraðild gegnum
önnur fyrirtæki.
„Ég held því að fyrirstaðan gegn því að
42 - Sjómannablaðið Víkingur