Náttúrufræðingurinn - 1967, Blaðsíða 28

120
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
4. mynd. Fundizt hafa frumstæð kolefnissambönd í ýmsum loftsteinum. Sú
spurning hefur vaknað, livort um sé að ræða óllfræn kolefnissambönd mynduð
á frumöldum sólkerfisins eða hvort loftsteinarnir hafi að geyma leifar af lif-
verum annarra reikistjarna, sem jaínvel hafa borizt liingað frá fjarlægum sól-
kerfum. (Brian Mason).
in svæði á litþræðinum stjórna sérstökum verksviðum og voru
nefnd gen. Litþræðirnir reyndust vera settir saman af eggjahvítu-
efni og kjarnasýrum, sem nefndar voru, vegna efnafræðilegra sam-
setninga, deoxyribokjarnasýra og ribokjarnasýra og ganga til stytt-
ingar oftast undir skammstöfunum DNA og RNA. Kjarnasýrurnar
fremur en eggjahvítuefnið virtust ráðandi í stjórn litþráðarins yfir
frumunni. Kjarnasýran reyndist byggð upp af þremur grundvallar-
efnum. í henni var sykurtegund (ribos eða deoxyribos), fosfórsam-
bönd og lífræn lútasambönd af fjórum gerðum, sem heita adenín,
thymín, cytosín og guanín, en þeir lútar eru til hægðarauka oft
skammstafaðir með stöfunum A, T, C og G.
Eftir ýmsum flóknum efnafræðilegum og kristallafræðilegum
aðferðum tókst að sýna, að kjarnasýra var byggð sem gormlaga
stigi. Voru meiðar stigans gerðir úr sykri og fosfórsamböndum, en
þrepin úr A, T, C og G lútunum, þannig að tveir lútar eða tveir
stafir voru í hverju þrepi, og stöfuðu lútarnir dulmál erfðanna.
Þrepin í hverri kjarnasýrusameind eru ótölulega mörg og í margs
konar niðurröðun. Hvert það gen, sem stjórnar byggingu ákveðins