Náttúrufræðingurinn - 1967, Qupperneq 67

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
159
Fréttir
Veiða hýenurnar i Ijónin?
Lesendur dýrafræðirita og Tarzanbóka munu minnast þess, að
hýenur eru jafnan taldar hrædýr, er sjaldan ráðast á lifandi dýr
nerna á lasburða eða deyjandi skepnur. Hýenurnar eru sagðar elta
„hugaðri" rándýr, svo sem ljón, og deila leifum þeirra með gömm-
um og öðrurn hrædýrum. Nú er svo að sjá sem menn hafi um
langan aldur vanmetið „hugrekki" hýenanna. Víða í Afríku fara
nú fram athuganir á útbreiðslu, einstaklingafjölda og lifnaðarhátt-
um ýmissa villtra dýra innan friðaðra þjóðgarða. Meðal annars
liala á nokkrum stöðum verið athugaðar dílóttar hýenur (Hyaena
crocula), en sú tegund er algengust liýena í Afríku sunnan Sahara.
hessi dýr fara í allstórum hópum og stunda veiðar að næturlagi.
Hýenuhóparnir elta allstór dýr, svo sem sebradýr og antílópur, en
hýenurnar eru furðu sprettharðar. Er eitthvert veiðidýranna dregst
aftur úr hópnum, leggjast hýenurnar á það, glefsa í það aftanvert
og vinna oftast á því á skammri stundu. Á daginn sjást hýenur
sjaldan veiða stór dýr, en vappa þá kringum hræ dýra — sem þær
hafa kannski veitt um nóttina. Mun þar skýring ríkjandi hugmynda
um matarvenjur þeirra.
Rannsókn þessi hefur ekki staðið lengi né heldur farið víða
fram, svo að ekki verða dregnar traustar alhæfingar af henni um
lifnaðarhætti hýena yfirleitt. En vísindamennirnir, sem að athugun
þessari standa, telja, að ljónin, sem lifa á athugunarsvæði þeirra,
nærist einkum á hræjum, sem flekkóttu hýenurnar leifa.
Lengd sólarhringsins lil forna lesin úr kóröllum?
Stjarnfræðingar hafa sýnt fram á, að sólarhringurinn hefur á
liðnum öldum í sögu jarðar verið styttri en nú. Stafar lenging sólar-
hringsins af áhrifum tunglsins, en flóð og fjara skapa viðnárn, senr
dregur úr snúningshraða jarðar. Ekki ætla menn, að jressi seinkun
nemi meiru en um 2 sekúndum á hundrað þúsund árum, en það
er nóg til þess, að hægt er að sýna fram á breytta lengd sólarhrings-
ins á sögulegum tíma út frá gömlum skýrslum um myrkva á sól
og tungli.