Samvinnan - 01.10.1969, Blaðsíða 55

í Bretlandi, enda verðlag á
lambakjöti hlutfallslega miklu
hærra þar en annarsstaðar miðað
við verðlag á nauta- og svína-
kjöti. Síðast fékkst innflutnings-
leyfi í Svíþjóð 1965, fyrir alls
12 lestum, og næstu árin á und-
an var magnið alltaf undir 100
lestum árlega. í Svíþjóð hefur
sem sagt ekki fengizt innflutt
neitt magn undanfarin 4 ár, þótt
gerðar hafi verið ítrekaðar til-
raunir og íslenzk stjórnvöld jafn-
framt lagt á það hina mestu
áherzlu við sænsk yfirvöld að
liðkað yrði til í þessu efni.
Innflutningsaðiljarnir þar í
landi hafa verið sem veggur gegn
innflutningi frá íslandi meðan
þeir ættu sjálfir í miklum erfið-
leikum með sölu á eigin fram-
leiðslu, sem hefði verið í stöð-
ugum vexti síðan 1964. Hefðu
þeir margsinnis orðið að lækka
verðið á sínu eigin lambakjöti
til að halda birgðunum niðri og
orðið að grípa til útflutnings sum
árin, sem hefði gefið mjög slæma
útkomu.
Svíar munu þó hafa flutt inn
nokkurt magn frá Nýja-Sjálandi
sum árin, en allavega undir 100
lestum árlega, en það var allt
stykkjað kjöt, læri og hryggir.
Verðið kvað hafa verið lágt á
þessu kjöti og ekki sambærilegt
við það, sem Ný-Sjálendingar
fengu á sama tíma á sínum beztu
mörkuðum í Evrópu. Innflutn-
ingstollar eru háir í Svíþjóð, og
auk þess er frystigjald á öllu inn-
fluttu frystu kjöti, en þetta
tvennt hefur útilokað innflutn-
ing að mestu.
Nú eru betri horfur í sam-
bandi við Svíþjóðarsölur, en
óráðlegt er að reikna með meiri
sölu en 2—300 lestum af kom-
andi framleiðslu, eins og í pott-
inn er búið á markaðinum. Það
gefur þó auga leið, að í Svíþjóð
eru miklir möguleikar á solu ís-
lenzks dilkakjöts í framtíðinni,
bæði vegna stærðar þessa mark-
aðs og hins háa verðlags á
lambakjöti þar í landi. íslenzkt
dilkakjöt var mjög vel kynnt
þar í landi, enda mun betra að
gæðum en innlenda framleiðsl-
an. Opnun Svíþjóðarmarkaðsins
á hausti komanda er þýðingar-
mikið mál fyrir íslenzkan land-
búnað vegna hinnar stórauknu
útflutningsþarfar, og verður að
neyta allra úrræða til að það
megi takast.
Á undanförnum árum og ára-
tugum hefur verið freistað að
koma íslenzku dilkakjöti á mark-
að í löndum Austur-Evrópu, sem
ísland hefur haft mikil og góð
viðskipti við í fiskafurðum, gær-
um, húðum og vélþveginni ull,
svo og fullunnum ullarvörum.
Hafa verið gerðir sérstakir vöru-
skiptasamningar við þessi ríki og
alltaf verið lögð áherzla á áhuga
íslendinga á að selja þeim dilka-
kjöt og aðrar kjötafurðir. Því
miður hefur aldrei tekizt að selja
þeim fryst eða saltað dilkakjöt
vegna of hárrar verðkröfu að
þeirra dómi og nægilegra kjöt-
birgða heima fyrir. Þó hefur
stöku sinnum tekizt að selja
Tékkum og Austur-Þjóðverjum
fryst ærkjöt.
Verður tilraunum haldið áfram
til að koma íslenzku dilkakjöti
á markaði Austur-Evrópulanda.
Loks skal lítillega minnzt á
sölumöguleika til Bandaríkj-
anna og Kanada. Allt fram til
ársins 1965 tók Bandaríkja-
markaður við talsverðu magni
dilkakjöts árlega, en fáan-
legt verð var oftast ekki miklu
hærra en meðalverð til Evrópu-
landa. Þó hefur alltaf verið lögð
sérstök áherzla á að geta afgreitt
til Bandaríkjanna í von um
hærra verð og verulegt sölumagn.
Bandaríkjastjórn hefur alltaf
gert miklar kröfur til hreinlætis
og útbúnaðar í sláturhúsum, sem
viðurkennd væru fyrir markað-
ina þar, og fyrir 4 árum misstu
íslenzku sláturhúsin þessa viður-
kenningu eftir að fulltrúi frá
bandaríska landbúnaðarráðuneyt-
inu hafði verið hér í eftirlits-
ferð og gefið skýrslu um niður-
stöðurnar. Þetta var að sjálf-
sögðu mikið áfall fyrir húsin, og
voru þá strax gerðar róttækar ráð-
stafanir til endurbóta í húsunum.
Er talið að a. m. k. sláturhúsið í
Borgarnesi uppfylli nú skilyrði
Bandaríkjastjórnar og verði við-
urkennt, þegar næsta eftirlits-
ferð fer fram, væntanlega í vet-
ur. Að sjálfsögðu er stefnt að því
að fá á næstu misserum 4—5 hús
viðurkennd á Bandaríkin. Hér
eru þó mörg ljón á veginum og
allar lagfæringar í húsunum æði
kostnaðarsamar. Til fróðleiks
skal bent á, að Norðmenn, sem
höfðu 35 hús viðurkennd á
Bandaríkin í fyrra, misstu út-
flutningsheimildina í árslok 1968
og eiga nú ekkert hús sem
Bandaríkin viðurkenna. Sömu
sögu var að segja um Svíþjóð.
Samtals voru viðurkennd 95 hús
þar í landi á árinu 1968, en nú
ekki eitt. Þessi lönd hafa þó flutt
til Bandaríkjanna kjöt og kjöt-
afurðir áratugum saman.
í Kanada hefur mikið verið
reynt með íslenzkt dilkakjöt, en
innflutningstollur er þar þrisvar
sinnum hærri fyrir hið íslenzka
en kjöt frá samveldislöndunum.
Tilraunir til að fá leiðréttingu á
þessu óréttlæti hafa hingað til
mistekizt, en þeim verður haldið
áfram þar til tollurinn hefur ver-
ið lækkaður til samræmis við
samkeppnisvöruna. 4
Þráinn Bertelsson:
VORKOMA
Skörðóttum munni hló tröllið við alföður
góða kvöldið sagði húmið við hvönnina undir bæjarveggnum
og silungarnir í dökkgrænu slýinu létu dagsþreytuna
líða úr skrokknum á sér út í vatnið bládiúpa
masandi klettarnir sáu hversu langt var liðið á dag
og hljóðnuðu smám saman til að taka á sig náðir
það var svefngalsi í lækjunum og kveldúlfur í
brunnklukkunni í hylnum undir fossinum
og fuglarnir fengu hæsi af því að striplast úti í kvöldloftinu
— Þannig heilsaði vornóttin þetta ár.
Einar Ólafsson:
BLÓMLJÓÐ
Stundum setjumst við niður,
slítum upp blóm,
plokkum af því blað fyrir blað.
Hugsunarlausir sitjum við
uns rigning eða annað rekur okkur upp
og þannig settist þú niður, íslendingur,
þegar blóm sjálfstæðis þíns tók að dafna.
Hvenær skyldi hann rigna
svo þú hypjir þig upp
— ha?
ÍSLENDINGSLJÓÐ
Þú þarna, íslendingur,
komdu sæll.
Mér er sagt þú eigir móður í kví kví
og aðra sem þú kallar fjalladrottningu.
Mér er líka sagt að þú fyrtist
þegar sonur þinn á gelgjuskeiði segir að
ísland sé grýtt land
og grátt.
Þó er það svo skrýtið
að þá varstu stoltur
er útlendingurinn sagði íslenzkt landslag
vera svipað tunglinu.
Já,
vissulega er hraungrýti
í kvíaveggnum.
55