Andvari

Årgang

Andvari - 01.06.1959, Side 18

Andvari - 01.06.1959, Side 18
16 SIGUIIBJÖRN EINARSSON ANDVAIU viðleitni frá þessuni heimi fyrirbæranna og beina henni að hugarheiminuni ósýnilega og himneska. Margir aðrir mætir spekingar grískir voru á líkri skoðun, enda átti hún djúpar rætur í trúarlífi þjóðarinnar. Þessi afstaða og lífsskoðun ruddi sér til æ meira rúms í íornöld og má segja, að hún mótaði andlegt líf í hinum grísk-rómverska heimi um það leyti sem kristin trú fór að láta nokkuð verulega til sín taka. Og þó að kirkjan yrði vissulega fyrir áhrifum af þeim heimsflótta- og meinlætaskoðunum, sem fylgdu og hlutu að fylgja þessari tvíhyggju, þá var kirkjan sjálfri sér samkvæm og furðulega óbil- gjörn í því að hvika ekki frá þeirri grundvallarkenningu, að þessi veröld efnis, rúms og tíma sé sköpuð af einurn, sönnum, góðum Guði, og lýsa það villu, að efnisheimurinn sé í eðli sínu vondur. Hið illa býr ekki í efninu, syndin er ekki í líkamanum, sagði kirkjan. Syndin er vansköpun mannsviljans og sjálfsskaparvíti, hitt er allt gott, sem Guð hefur gjört. Merkur hugsuður, Friedrich Gogarten, segir, að kristindómurinn hafi ráðið úrslitum um mótun Evrópumannsins til vísindalegrar áttar, vegna þess að boðskapur hans liafi — í miklu ríkara rnæli en grískri heimspeki nokkru sinni tókst eða hefði getað tekizt — gert manninn vitandi um sjálfan sig sem persónu, með sjálfstæðri ábyrgð fyrir höfundi sínum og allra hluta. Kristin guðstrú hóf manninn yfir náttúruna. Sá skapari, sem Biblían boðar, skipaði manninum á vissan hátt sér við hlið í afstöðunni til handa- verka sinna. Hann sagði við manninn: Náttúran er mín, en hún skal líka vera þín, í mínu umboði. Þú átt hvorki að hata jörðina né flýja hana. Þú átt að gjöra þér jörðina undirgefna. Þú átt ekki að snúa baki við náttúrunni. Þú átt að sigra hana. Slíkan skapara boðar engin trúarbók veraldar nema Biblían — og Kóran- inn, að því leyti sem hann bergmálar Biblíuna í vissum atriðum. Sá maður, sem trúði á þennan skapara, hlaut að hugsa öðruvísi til náttúrunnar en hinn, sem þekkti hann ekki. Hann hlaut að kenna lotningar gagnvart þeim heimi, sem lionum var gefinn á þennan hátt. En hann hlaut líka að kenna öryggis gagnvart honum og lögmálum hans. Þessi heimur og fyrirbæri hans voru hvorki kosmískt slys né sjónhverfing, blekking, maya, eins og verið hefur boðskapur indverskrar trúar og heimspeki frá elztu tímum og fram til þessa dags. Þessi heimur var sannur. Grísk og indversk dulúð segir: Þú finnur engan sannleik í heimi efnisins, á sviði náttúrunnar, því að þar er enginn veruleiki, og sé hann einhver, þá er hann illur. Biblían segir: Þú finnur víst sannleik og veruleik í þessum heimi, í hverju náttúrlegu fyrirbæri, því að sannleikans Guð er að baki alls. í hverri leit þinni að sannleik ertu í rauninni að ganga til móts við skaparann.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.