Andvari

Árgangur

Andvari - 01.06.1959, Síða 19

Andvari - 01.06.1959, Síða 19
ANDVARI BIBLÍAN, KIRKJAN OG VÍSINDIN 17 Karl Jaspers scgir réttilega, að það sé einkenni á náttúruvísindum nútím- ans, að enginn hlutur sé vættkis virðandi í þeirra augum. Ekkert sé of lítil- vægt til þess að gefa því gaum og- verja kröftum sínum, jafnvel ævi sinni, til þess að rannsaka það. Idvaðan mundi þessi furðulegi áliugi á náttúrunni sprottinn að upphafi vega? Jaspers telur, að hann sé fortakslaust vaxinn af kenningu kristinnar trúar um, að náttúran sé í heild sinni og hverju minnsta atriði sköpunarverk Guðs. Það, sem Guð hefur gjört, er vert þess að athuga það og rannsaka, jafnvel þótt slík rannsókn virðist ekki hafa neitt beint eða hagnýtt gildi fyrir lífs- baráttu mannsins og ávextir hennar verði ekki færðir upp í neina aska. Og Guð hefur skapað allt, stjörnu sem strá, maðkinn jafnt sem manninn. Á sinn hátt hlýtur allt, hvað er, að bera Guði vitni. Sá, sem trúir á Guð, elskar verk hans, tilbiður hann, þegar hann athugar þau, mætir vísdómi hans í skipan og lögum lifandi sem dauðrar náttúru. Og þessi Guð er sannur. Hann hlekkir ekki. Og liann krefst sannleiks. Sannleikshugtakið, bæði sem hugmynd um eðli veruleikans og sem siðgæðis- leg krafa, stendur rótum í trúnni. Guð er sannleikans Guð, veröld hans byggist á sannleik, sem manninum er auðið að ráða í, því að hann á að gera sér þessa veröld undirgefna, og Guð krefst sannleiks. Þessi kristna sannfæring hefur lagt sitt til um mótun þeirrar afstöðu, sem vísindi hyggjast á. Albert Einstein segir: „Vísindi skapa þeir menn einir, sem eru gagnteknir af þrá eftir sannleik og skilningi. En þessi tilfinning er runnin af róturn trúarinnar. Þar að auki verða menn að trúa því, að þau lögmál, sem gilda um efnisheiminn, séu á viti byggð, þ. e. að mannlegt vit geti náð tökum á þeim“. „Vísindi án trúar eru lömuð“. Munu ekki þessi orð hins viðurkennda afreksmanns í vísindum benda til réttrar áttar um það, hvar sé að leita róta og frjóvgunar þess baðms, sem borið hefur hin höfgu aldin í vísindasögu Evrópu? III. Segja mætti e. t. v., að hið vísindalega viðhorf, viljinn til þess að kanna allt, sé fólgið í sjálfu eðli vísindanna og því þurfi ekki að leita neinna skýr- inga á uppruna þess, það sé gefið með sjálfri tilvist vísindalegrar hugsunar yfirleitt. En þetta er ekkert svar við þeirri spurningu, hvers vegna vísindaleg hugsun hefur rutt sér til rúms í hinum kristna heimi og hvergi nema þar. Er það tilviljun, að það mat á hinum ytra heimi, sem er sérkennilegt fyrir náttúru- 2
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.