Andvari

Årgang

Andvari - 01.06.1959, Side 62

Andvari - 01.06.1959, Side 62
60 BJARNI BENEDIKTSSON ANDVARI við hart og títt og birti í næsta liefti hvassyrta grein um kvæðin. Greinin nefndist Guðlast, og sagði þar svo meðal annarra orða: . . Bæði þessi kvæði eru í rauninni ekkert annað en guðlast. Engin göfug hugsun liefur vakað l’yrir höfundinum, þegar hann settist niður og fór að ríma, heldur það eitt að hafa eitthvað illt að segja um guð hinna kristnu og kristindóminn. . . . Það er ekki auðvelt að sjá, hvað ritstjórum Sunnanfara hefur gengið til að taka slíkt kvæði sem þetta (þ. e. Orlög guðanna) upp í blaðið. . . . Haldi hlaðið þessu áfram, hljóta góðir menn að fá óbeit á því og neita því um húsrúm“; enda kvað greinarhöfundur og, að efnið í Örbirgð og auði jafngilti „lygafregn". Síðar í greininni ræddi hann um íslenzka náms- menn í Kaupmannahöfn almennt, urn „svall“ þeirra og „trúleysi" — og sagði: „Þeir hefðu unnið sjálfum sér og þjóð sinni miklu meira gagn með því að gjörast smalar eða fiskimenn heima á ættjörð sinni". Ritstjórar Sunnanfara ættu ekki að „lýta blað sitt með aðfengnum óþverra“. Þorsteinn Erlingsson tileinkaði „vesturheimsprestunum íslenzku", vanda- mönnum Sameiningarinnar, kvæði sitt „Á spítalanum" árið 1895; að öðru leyti fara ekki sögur af viðbrögðum hans við þessari grein. íslendinga í Kaupmanna- höfn rak heldur engin nauður til að kippa sér upp við hana, en þeir svöruðu henni þó með næsta fágætum hætti. Og þá er aftur komið að klausunni í marz-hefti Sunnanfara 1893. Þar segir að umvandanir Sameiningarinnar „við Sunnanfara fyrir ýmislegt það, er staðið hefur í blaðinu", hafi fengið lítinn byr „hér hjá íslendingum í Höfn, en þó hafa þær orðið til þess, að allmargir (um 40) íslenzkir menntamenn hér létu dálítið fé af mörkum og færðu það Þorsteini Erlingssyni, 15. febrúar, í virðingarskyni fyrir skáldskap hans í Sunnanfara. Vér færum því bæði gefendunum og Sameiningunni þakklæti skáldsins og blaðsins". Meginatriði frásagnarinnar fara ekki milli mála. Það má enda þykja sennilegt, að Jón Þorkelsson ritstjóri Sunnanfara hafi verið í hópi þeirra sem sóttu Þorstein heim þennan dag — vinfengi þeirra var svo háttað um þær mundir. Hinsvegar hafði Sameiningin ekki fundið að neinu efni Sunnanfara, öðru en þessum tveimur kvæðum Þorsteins, og borið ella lof á ritið. Þá virðist og einsætt að gjöfin er ekki gefin Þorsteini í virðingarskyni við allan skáld- skap hans í Sunnanfara, heldur einvörðungu við Örlög guðanna og Örhirgð og auð — fjölyrðin um Sameininguna taka af öll tvímæli urn það. Gefendurnir eru í senn að storka henni og lýsa samstöðu sinni með skáldinu. Ég vona þessi stuttaralega frásögn veiti lesendum færi á að skilja umrætt kvæði Þorsteins Erlingssonar nokkru nánari skilningi en áður. Mergurinn málsins er sá, að það er miklu persónulegra verk en inenn hafa ætlað. Þor-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.