Andvari - 01.01.2000, Page 14

12
SIGRÍÐUR TH. ERLENDSDÓTTIR
ANDVARI
sýna mikilvægi vinnuframlags kvenna bæði á heimilum og á vinnu-
markaði kom fram. Sú hugmynd varð að veruleika fimm árum síðar,
24. október 1975, þegar tugþúsundir íslenskra kvenna lögðu niður
vinnu heima og heiman og komu saman um allt land og hrópuðu
„Áfram stelpur!“ - og vöktu heimsathygli.3 Samstaðan sem þarna
myndaðist varð lyftistöng fyrir jafnréttismál, umræða um stöðu
kvenna varð ofarlega á baugi og átti beinan þátt í að móta viðhorf
fólks til jafnréttismála og beinlínis breyta hugarfari.
Anna Sigurðardóttir gat vissulega með fullum rétti mælt þessi orð
því að þegar hér var komið sögu hafði hún í áratugi verið í farar-
broddi þeirra sem beittu sér í jafnréttismálum hér á landi. Og það
sem meira er: hún átti frumkvæði að starfi Úanna á sjöunda áratug
þegar henni ofbauð kyrrstaða og athafnaleysi sem blasti við hvert
sem litið var. Úurnar voru fyrsta merki um að nýja kvenréttinda-
hreyfingin hefði borist til íslands. Þær komu með þennan nýja ferska
kvenréttindaanda sem var að verða fyrirferðarmikill erlendis, hófust
handa og gerðu kannanir sem urðu mikilvægur grunnur rannsókna á
orsökum misréttis á högum karla og kvenna.4 Þegar Rauðsokkur
komu síðan fram í dagsljósið 1970 eins og að framan greinir fagnaði
Anna mörgum baráttumálum þeirra og veitti þeim liðsinni. Hið sama
gilti um kvennahreyfingarnar sem komu fram snemma á níunda áratug
20. aldar. Það er ljóst að með frumkvæði sínu og beinum afskiptum
brúaði Anna bilið milli gömlu kvenréttindahreyfingarinnar og hinnar
nýju og naut þar djúpstæðrar þekkingar sinnar og hæfileika sem
greiddu henni leiðina að öðrum.
Uppruni og uppvöxtur
Anna Sigurðardóttir fæddist að Hvítárbakka í Borgarfirði 5. desem-
ber 1908. Foreldrar hennar voru hjónin Sigurður Þórólfsson (1869-
1929) og Ásdís Margrét Þorgrímsdóttir (1883-1969). Var Anna þriðja
í röð tíu barna þeirra en Sigurður átti fyrir dótturina Kristínu Lovísu
(1898-1971) með fyrri konu sinni Önnu Guðmundsdóttur úr Hafnar-
firði en hún andaðist 1901.
Sigurður, faðir Önnu, var ættaður af Barðaströnd, sonur Þórólfs
Einarssonar (1834-1917) í Holti og konu hans Margrétar Guðmunds-