Andvari - 01.01.2000, Blaðsíða 176
174
RAGNHILDUR RICHTER
ANDVARI
hefur hún þar sagt honum frá sambandi sínu við Halldór, tilvonandi eigin-
mann sinn, og honum líst ekki vel á. Skyldi hann óttast samkeppni um að-
dáun og athygli Olafar og vill hann ekki að hún prjóni karlmannsnærbuxur
með aðra en hann í huga? Það er nefnilega ekki aðeins hin skáldlega aðdá-
un Ólafar sem heillar Þorstein heldur þrífst hann líka á, og ýtir undir, aðdá-
un hennar á honum sem karlmanni. Og Ólöf gefur honum undir fótinn.
4.
Ólöf á Hlöðum er ekki síður áhugaverð persóna í íslenskri bókmenntasögu
en Þorsteinn Erlingsson þótt minna hafi verið fjallað um hana. Þess vegna
er mikill fengur í útgáfu bréfa hennar, ekki síst þar sem henni verður tíð-
rætt um skáldskap sinn og skáldadrauma. Þannig veita bréfin sjaldgæfa inn-
sýn í hugarheim skáldkonu á tímum þegar konur áttu erfitt uppdráttar í
heimi bókmenntanna.
Hún sendir Þorsteini ljóð og biður um álit hans, hann hrósar stundum en
stundum ekki og sendir henni stundum ljóð á móti, án þess endilega að
biðja um álit hennar. Hann er alls ekki eins háður áliti hennar enda viður-
kennt skáld þegar á unga aldri. Ólöf er aftur á móti alla tíð mjög háð viður-
kenningu karlskálda, bæði Þorsteins og annarra, en skáldin mat hún mikils
og orti ljóð full aðdáunar um nokkur þeirra. Hún segir Þorsteini frá heim-
sókn sinni til Steingríms Thorsteinssonar árið 1888. Erindi hennar við
Steingrím var að fá álit hans á skáldskap hennar, sem hana langaði að gefa
út. Steingrímur tekur henni vel, hugrekki hennar vex og fyrri ljóðabók
hennar kemur út það ár. Viðurkenning hins viðurkennda karlskálds hefur
ef til vill hleypt í hana þeim kjarki sem þurfti.
Löngu seinna, þegar Ólöf er fimmtug, skrifar hún Þorsteini eftir nokk-
urra ára hlé. Hún er þá að gæla við útgáfu á nýrri ljóðabók og biður Þor-
stein að hjálpa sér að velja. Enn finnst henni hún þurfa viðurkenningu og
samþykki karlskálds áður en hún ræðst í útgáfu. Átakanlegt er að lesa
þennan hluta bréfasafnsins. Þorsteinn virðist vera eini maðurinn sem Ólöfu
finnst hún geta leitað til með ljóðin en allt fer úrskeiðis, útgáfan dregst úr
hömlu og Þorsteinn sýnir fyrirtækinu minni áhuga en Ólöf hefði kosið. Á
endanum, mörgum árum seinna, biður Ólöf hann um að endursenda sér
handritið og kemur bókinni út án aðstoðar Þorsteins.
Þótt Ólöf beri sig yfirleitt vel og dragi upp mynd af sér sem veraldarvanri
nútímakonu, lausri við tilfinningasemi og minnimáttarkennd, gerir hún
stundum lítið úr skáldskap sínum og bréfin bera það með sér að hún hefur
haft mikla þörf fyrir viðurkenningu fyrir hann og hvatningu til frekari
dáða. Sjálf er hún óspör á hrósið við Þorstein, hleður hann lofi, telur í hann