Andvari - 01.01.2000, Side 57

andvari
ANNA SIGURÐARDÓTTIR
55
kvennafræðanna.149 Á síðustu þremur áratugum hafa fræðimenn um
víða veröld gert skipulagðar rannsóknir á sögu kvenna og lífskjörum
með bandarískar konur í fararbroddi. Þær hófust í Bandaríkjunum
um 1970 við háskólana í San Diego og Cornell og eru nú orðnar afar
umfangsmiklar. Þessar rannsóknir hafa leitt í ljós að kvennasaga er
bæði mikilvæg viðbót við þekkingu okkar og getur verið nýskapandi.
Fjölmennar ráðstefnur eru haldnar og skipulagðar af vísindaráðum
og unnið er að þverfaglegum verkefnum í kvennafræðum sem tengj-
ast öll nánum böndum.
Margrét Guðmundsdóttir hefur rakið þróun kvennasögu sem
fræðigreinar í ágætri grein í Sögu 2000, „Landnám kvennasögunnar á
íslandi.“ Þar greinir hún frá þremur blómaskeiðum í þróun hennar.
Hið fyrsta um og eftir frönsku stjórnarbyltinguna, annað 1880-1930
og hið þriðja með tilkomu nýju kvennahreyfingarinnar á sjöunda
áratug 20. aldar. í greininni rekur Margrét allt og skilgreinir sem
skrifað hefur verið um kvennasögu hér á landi og er mikill fengur
að.150
Árið 1985 stofnuðu konur innan Háskóla íslands Áhugahóp um ís-
lenskar kvennarannsóknir. í framhaldi af starfi hópsins var Rann-
sóknarstofa í kvennafræðum við Háskóla íslands sett á stofn 1990 og
er hún í tengslum við samsvarandi stofnanir víða um heim. Kvenna-
fræði eru þverfagleg og taka til rannsókna sem gerðar eru frá sjónar-
horni kynferðis og því haldið fram að hugmyndir um kynferði hafi
mótandi áhrif á menningu, samfélag og sjálfar rannsóknirnar. Fyrsta
hefti af riti Rannsóknarstofunnar, Fléttur, þverfaglegt greinasafn,
kom út 1994. Tvær ráðstefnur um íslenskar kvennarannsóknir hafa
verið haldnar hér á landi, hin fyrri 1985 og hin síðari 1995.151 Á þess-
um 15 árum sem liðin eru frá 1985 hefur rannsóknunum vaxið fiskur
um hrygg og vitnaði síðari ráðstefnan um mikla fjölbreytni og grósku
í íslenskum kvennarannsóknum. Kvennasaga sem rannsóknarefni
hefur hlotið viðurkenningu þótt enn kunni að vera langt í land að
saga kvenna verði talin jafnsjálfsögð og jafngott og gilt viðfangsefni
°g saga karla í almennum sagnfræðirannsóknum. Haustið 1996 hófst
kennsla í kvennafræðum sem aukagreinar til BA-prófs við Háskóla
íslands. Árið 1998 breyttu kvennafræði um nafn og urðu kynjafræði
því að kvennafræði þóttu ekki ná að endurspegla breytingar sem
°rðið höfðu á fræðunum. Sögu kvenna verða ekki gerð full skil nema
með báðum kynjum - kynjasögu. Viðfangsefnið var ekki lengur ein-