Andvari - 01.01.2000, Síða 100

98
EYSTEINN PORVALDSSON
ANDVARI
án afláts klifinn af fuglum
í öllum regnbogans litum
Ymjandi kontrabassi hunangsflugunnar
mælir hæð hinna skærustu tóna
Ég kann að meta fimmundagripin
og fúgur trjágreina og lyngs
sem flétta mér hljóðlátan unað
Sjálfur var Hannes unnandi sígildrar tónlistar. Eitt síðasta Ijóð hans í þess-
um dúr heitir „Nótnablað“ og hefur undirtitilinn „Regndropaprelúdían -
eða hvað?“ en þar leika regndroparnir „drjúpandi / niður á hljómborðið“.29
Einstaklega fallegt og óvenjulegt náttúruljóð er „Bjartsýni trjánna“30,
gert af stakri orðvísi og myndauðgi. Athyglin beinist að hyggjuviti og sálar-
lífi trjánna í viðureign þeirra við vetraröflin. „[. . .] Af rótgróinni bjartsýni /
reisa þau hlerandi loftnet í frostkyrrðinni / til að veiða fjarlægan þyt blíð-
viðranna / sem boða laufsprettur og fugla . . .“ Hannes orti nokkur ljóð um
ísland, en þótt eitt þeirra heiti „Ættjarðarljóð“ og annað „Ævintýrið um
Fjallkonuna“, geta þau tæpast talist ættjarðarljóð í skilningi hins hefðbundna
ættjarðarkvæðaskóla sem hér hefur verið lífseigur allt frá upphafi nítjándu
aldar. Alkunna er að íslensk skáld hafa tjáð ættjarðarást sína og heimþrá
hvað heitast þegar þau hafa dvalist erlendis. Hannes orti ljóðið „ísland úr
fjarlægð“31 frá slíku sjónarhorni skömmu áður en hann sneri heim úr út-
legðinni. Þar andar ekki suðrið sæla vindum þýðum, heldur hefst það
svona: „ísland bak við éljadrögin / í útnorðri / Þaðan sem lægðirnar
koma“. Síðan er veðrahaminum á íslandi líkt við háværa tónlist Wagners:
Einungis þungur dynurinn á húsaþökunum
frá voldugum blásturshljóðfærum
og slagverkum regnsins
knýjandi ýlfrandi flautur og hvínandi fiðlur
að efsta kvinti
Ragnarökkursins
megnar að reisa þig úr lægingu þinni
með lýsandi skyrtubrjóst jökla
og skýin flaksandi yfir hvirflinum
Þú mikli Wagnertúlkandi!
t>ú mildi faðir þegar ég kem heim
Borgin
Aður var getið um „Borgarnóttina“, hið sérkennilega æskuljóð Hannesar
sem markar upphaf skáldferils hans. Alla tíð síðan verður borgin honum að
yrkisefni og jafnan er hún svið firringar, einsemdar og tómleika: