Andvari - 01.01.1933, Blaðsíða 80
76
Á Arnarvatnsheiði.
Andvari
leik að Gilsbakka utn nóftina. Þetia er sú eina slysa-
saga, sem ég veit um frá Arnarvatnsheiði. Þeirri för
réð heift, en ekki hyggindi.
Eg vildi sýna fram á, að hér sé um að ræða land.,
þar sem náttúrán er dularfull, þögul og iignarleg, en
um leið Ijúf og laðandi. Þó skiptir það mestu máli, að
hún er gagnauðug. í því sambandi er vert að minnast
landkostanna, sem bezt má dæma eftir þeim miklu
breytingum, sem fénaðurinn tekur þar frá vori til hausts.
Þessi litlu lömb, sum þriggja og fjögra vikna, neyta
allrar orku til þess að fylgja mæðrum sínum þessa
iöngu leið, geta í góðum árum haft allt að 40 punda
kroppa, og stundum þar yfir, eftir 10—11 vikna sum-
arsælu í þessum háfjallahögum. Ekki telja ærnar heldur
á sig sporin, þótt löng sé leiðin, að leita æskustöðvanna,
sem þeim gengur vanalega auðveldlega að finna. Átt-
hagatryggð bæði hesta og kinda er eftirbreytnisverð.
Nálægt 1880 keyptu Hálssveitungar og Reykdælingar
allt það land, sem tilheyrði Kalmanstungu, af þeim heið-
um, sem hér er Iýst. Var það Stefán Ólafsson bóndi í
Kalmanstungu, sem seldi landið. Kaupverðið var 3000
krónur. Fyrir hönd bænda í þessum hreppum þótti
þetta happaráð, en lítt var Stefán lofaður af sveitung-
um sínum fyrir sölu heiðarlandsins. Þeir kviðu meira
ágangi eftir en áður, sem ekki var lieldur ástæðulaust.
Nú hefir gaddavírsgirðing milli heiðar- og heimalanda,
fyrir löngu verið sett til varnar því, að fjallafé komist í bú-
fjárhaga, sunnan megin. Aftur á móti kemst það óhindr-
að til Húnvetninga, og er það næstum eini kunnings-
skapurinn á milli Húnvetninga og Borgfirðinga, sem
stendur í sambandi við sauðkindurnar okkar. Eru það
leitarmenn, gangnamenn á Norðlendingamáli, sem mæla
sér mót á landamærum héraðanna í haustleitum. Á