Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1938, Qupperneq 82

Andvari - 01.01.1938, Qupperneq 82
78 Staðþekking og áttamiðanir Njáluhöfundar Andvari ið með góðu móti, þegar ræða á um ritunarstað sög- unnar og höfund hennar. Það er kunnara en frá þurfi að segja, að mállýzku- myndanir hafa átt örðugt uppdráttar hér á landi. Því eftirtektarverðara er það, hve merkingamunur orða á sviði áttatáknananna er gífurlegur í hinum ýmsu lands- hlutum. Svo var það á fyrri öldum og er enn þann dag í dag. Nærtækustu dæmin og þau, sem skipta mestu máli í þessari rannsókn, er notkun orðanna >útc og »ofan«. A Suðurlandi er >út« notað sem áttartáknun í merking- unni vestur. Má þetta heita regla í máli Sunnlendinga, austan Hellisheiðar, þá er ræðir um vesturátt. Svo ó- trúlega rótgróin hefir þessi sérkennilega málvenja reynzt, þrátt fyrir áhrif frá öðrum landshlutum og móðurmáls- kennslu skólanna. Ekki þarf að ganga að því gruflandi, að þetta er ævaforn málvenja og hefir ætíð verið eitt af sérkenn- unum á máli Sunnlendinga. Fornrit vor og örnefnin sanna þetta. Þess munu finnast fá dæmi í eldri heimildum, að örnefni á Suðurlandi beri forskeytið »vestur« eða »vest- ari«, til aðgreiningar frá samnefndu örnefni með for- skeytinu »austur« eða »eystri«, ogS þegar það hendir, munu utanfjórðungsmenn hafa verið að verki á einn eða annan veg. Þá er Skaftfellingar eru undanþegnir, hefir það verið og er enn jafn andstætt máltilfinningu þeirra, að nota orðið »út« í merkingunni »vestur«, sem Sunn- lendingum er það tamt og eiginlegt. Telja má víst, að hin sunnlenzka notkun orðsins »út« í merkingunni vestur sé arfur frá Noregi. Það er að segja frá íbúum vesturstrandar Noregs. Þar féll hin upprunalega merking beggja orðanna saman, þareð stefn- an frá landi til nálægasta hafs er vestur á þeim slóðum. Þegar vér svo gætum þess, að þetta á ekki við um
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.