Vikan - 04.12.1969, Page 102

< T
JÖLASKREYTINGAR
JÖLATRÉ
GROÐRASTÖÐIN v/MIKLATORG
SÍMAR: 22822 - 19775,
GRÓÐURHÚSIÐ v/SIGTÚN
SÍMI: 36770 og
GRÓÐRARSKÁLINN
v/HAFNARFJARÐARVHG
SÍMI: 42260.
nú nokkur stund og þögðu báðir.
Kemur síra Ólafur þá með
nýja spurningu: „Er hórdómur
synd, prófastur góður?“ Svarið
kom strax með einu orði: „Nýj-
ungagirni“. Ólafur bætti því við,
er hann sagði söguna, að það
hefði hann séð á karli, að hann
hefði reynt hvort tveggja, en því
trúði enginn kunnugur“.
Sigurður Briem segir fleira af
síra Ólafi, sem dvaldist á stund-
um á heimili foreldra hans, og
hefur eftir honum nokkrar sögur,
meðal annars þessa:
„Ein saga hans var sú, að ein-
hverju sinni hafði borið svo við,
að prestur var að jarðsyngja
mann í húðarrigningu í kirkju-
garðinum í Reykjavík. Sleipt var
mjög í moldinni kringum gröfina.
Þegar prestur var búinn að kasta
tveim rekum á kistuna með orð-
unum, af jörðu ertu kominn og
að jörðu skaltu aftur verða, þá
stakk hann spaðanum í þriðja
sinn í moldina, en missti við það
fótanna og rann niður í gröfina.
„Líkmennirnir hjálpuðu presti
upp úr gröfinni aftur og er hann
var búinn að fóta sig á grafar-
bakkanum, greip hann spaðann
í þjósti og kastaði moldinni af
honum ofan á kistuna í gráfinni
með þeim orðum: „Af jörðunni
skaltu aldrei upp aftur rísa“.
Með það sat hinn framliðni og
situr enn“.
Því næst bætir Sigurður við
sögu þessari frá sjálfum sér:
„Þótt jarðarfarir séu jafnað-
arlega fremur sorgarathöfn en
hitt, geta þó stundum komið fyr-
ir atvik, sem fremur eru til að
kíma að, eins og átti sér stað
vestur á landi eigi alls fyrir
löngu.
„Sóknarpresturinn kom oft
seint til kirkjunnar þá daga, sem
hann átti að embætta. Einu sinni
kom fyrir, að hann átti að jarð-
syngja mann þar úr sveitinni, en
kom ekki fyrr, en farið var að
skyggja í meira lagi, og var
kirkjuathöfninni ekki lokið fyrr
en komið var svarta myrkur.
„Líkkistan var þá borin út úr
kirkjunni og líkmennirnir létu
hana síga niður í gröfina á reip-
um. Kistan var samt ekki kom-
in hálfa leið, er hún stöðvaðist
og líkmennirnir urðu varir að
einhver hreyfing kom á hana,
jafnvel svo að hún fór að steypa
stömpum, sem kallað er. Lík-
mönnunum varð ekki um sel og
greip þá felmtur nokkur, svo að
þeir slepptu böndunum. Þá
heyrðist ámátlegt baul neðan úr
gröfinni. Grillti þá í kálfskömm,
sem hafði komizt inn í kirkiu-
garðinn, meðan á kirkjuathöfn
stóð og dottið ofan í gröfina. Nú
var böndum hleypt undir kálf-
inn og hann dreginn upn. Síðan
gat jarðarförin haldið áfram. en
sumt af fólkinu var alls ekki
iafngott eftir þann ótta og þá
hræðslu sem hafði gripið það.
þegar kistan fór að byltast um í
gröfinni. Því hafði sumu dottið
margt í hug. Máske væri maður-
inni ekki dauður eða hann væri
að ganga aftur. Aðrir kímdu ...“
Áður er getið um snjallar
mannlýsingar í sjálfsævisögum.
Hún er ekki löng, lýsingin hjá
Finni á þeim Snartartunguhjón-
um, en eigi að síður kann mað-
ur furðu ljós skil á þeim báðum,
eftir að hafa lesið hana.
„Jón Jónsson í Snartartungu
var hreppstjóri og í merkis-
manna röð, en ærið smágerður
og aðsjáll, og hafði æðrast mjög
ef eitthvað misfórst, en Sigríður
kona hans var skörungur mikill
og merkiskona. Hjá þeim ólst
upp Sveinn prestur Níelsson, fað-
ir Hallgríms biskups. Þegar
Sveinn prestur að afloknu námi,
einu sinni heimsótti fósturfor-
eldra sína í Snartartungu, bar
fóstra hans honum blóðmörsið-
ur á hlemmi. Hafði Sveinn haft
orð á því, að þetta væri hálf
rustalega framreitt. Þá hafði
fóstra hans sagt: „Þú lézt ekki
svona, Sveinn minn, þegar þú
varst borinn úr hlandbælinu í
gráum hærupoka til mín yfir
Tunguheiði”. — Það var einu
sinni, að fólkið í Snartartungu
var að tuskast í baðstofunni, þeg-
ar húsbóndinn var úti. Hafði þá
brík brontað í hjónarúminu. Var
hún útskorin og varð það hrætt,
því að það vissi, að húsbóndinn
var skaðasár. Segir þá húsfreyja
að það skuli ekki kvíða fyrr en
á detti. Tekur bríkarbrotið og
lætur það eins og það var áður.
Þegar húsbóndinn kemur inn,
var Sigríður í mestum önnum hjá
rúmi þeirra, svo að hann getur
ekki sezt. Segir hún við hann
hvort hann geti ekki tyllt sér á
bríkina á meðan og gerir hann
það. En þá brotnar bríkin. Verð-
ur Sigríði þá að orði: ,,Stórt er
um þá stórir ríða, hvaða ósköp
ganga á fyrir þér, Jón minn, að
brjóta bríkina".
Þótt hér hafi verið getið helzt
tveggja sjálfsævisagnahöfunda,
eru fleiri iiðtækir hvað kímni-
gáfu og skemmtilega frásögn
snertir, og verður að þeim vikið
síðar.
☆
-----------------------
l
102 VIKAN-JÓLABLAÐ