Menntamál - 01.12.1936, Blaðsíða 8
16(5
MENNTAMÁL
getur liaí'l á lilulaðeigandi börn, ekki einungis sem haft
á þekkingarleitina, lieldur einnig á skapgerð þeirra, lífs-
gleði og hamingju.
IV.
Eg hefi nú stultlega minnst á gildi lestrarkunnáttunn-
ar fyrir fullorðna og börn. Verður það naumast of-
metið. Allt um það er með einum Iiætti hægt að gera
lestrinum of hátt undir liöfði, og vegna þess að á því
getur verið nokkur hætta, og hún alvarleg, vil eg vara
við henni strax. Hættan er sú, að lestrarnámið sé gert
að aðaltilgangi skólastarfsins og sett ofar sjálfu þroska-
uppeldi barnsins. Til dæmis má telja mjög sterkar líkur
til þess, að séu hörn, einkum mjög ung, þvinguð til lestr-
ar, án eðlilegs sambands við hiun barnslega hugmynda-
og áhugaheim, þá verði afleiðingin ýmiskonar tugaveikl-
un, er komi fram fyrr eða síðar, stundum strax, stundum
á fullorðinsárum.
Þessar ástæður eru þungar á metunum sem meðmæli
með þeini lestrarkennsluaðferðum, sem bezt eru í sam-
ræmi við eðli barnanna, hugsunarhátt þeirra og áliuga-
viðhorf.
V.
Þegar litið er á mikilvægi lestrarkunnáltunnar fyrir
hörn og fullorðna og erfiðleilca og vanda lestrarnámsins
er sízt að undra, þótt lestrarkennsla hafi verið eitt aðal-
viðfangsefni barnauppeldisins. Enda er það svo, að lest-
ur og leslrarkennsla hefir verið íhugunar- og rannsóknar-
efni margra merkustu harnavina síðari tíma. T. d. um
þetta má henda á það, að amerískur maður, William Scott
Gray að nafni, telur i hókaskrá er hann gaf út 1925, að
í Englandi ogBandarikjumNorðui--Ameríku einum saman,
hafi komið úl 436 ritgerðir og bækur um lestur á tímabil-
inu, frá 1884—1924 og hefir ]jó margt bætzt við síðan, og
margt verið um þessi mál ritað i öðrum löridum.