Menntamál - 01.12.1936, Síða 12
170
menntamAl
lausra or'ða og loks er 3. hlutinn í 5 greinum með vaxandi
erfiðleikum.
VIII.
Öll þessi próf, er nú liafa verið nefnd, og tilraunirnar er
gerðar liafa verið í sambandi við þau, hafa sameiginlegt
það markmið að meta tækni raddlestrar. En skilningur á
efninu, sem lesið er, kemur livergi til greina. Hin síðari
ár liefir þetta viðhorf mjög breytzt. Einkum frá 1924 iiafa
allmargar tilraunir verið gerðar til að meta hljóðlestur, og
þá einkum skilning á efninu. Þessar tilraunir liafa lieppn-
azt mismunandi vel. Hefir þeim flestum verið fundið ýmis-
legt til foráttu. T. d. er talið að hljóðlestrarpróf, er Vaney
samdi, reyni allt of mildð á minni, en sérfræðingar hafa
hent á, að bezta hljóðlestrarprófið væri það, sem reyndi
aðeins á lestrarhæfileikann, þ. e. hæfileikann til þess að
líta sem hraðast yfir liin prentuðu rittákn og greina liugs-
unina, er í þeim felst. En aftur á móti ætti prófið sem
minnst að reyna á minni, lærdóm, ahnennar gáfur o. s.
frv. sem auðvitað er allt annað en sjálf lestrartæknin.
Meðal þeirra hljóðlestrarprófa, sem hezt hafa reynzt
að þessu leyti eru nokkur próf eftir dr. frú Gladys Low
Anderson, gefin út 1929. Hafa sum þeirra verið þýdd
á islenzku með dálitlum breytingum, t. d. landsprófið
1934.
í Englandi hafa þeir samið raddlestrarpróf Ballard og
Burns. En Bandarikjamenn liafa verið langsamlega mik-
ilvirkastir í þessu eins og fleiru. Þar hefir verið saminn
og gefinn út fjöldinn allur af lestrarprófum, og eftir
1924 eru það einkum liljóðlestrarpróf er út hafa lcomið
í Bandaríkjunum; hefir verið lögð vaxandi rækt við hljóð-
lestur síðan 1910. Mörg hinna amerísku prófa liafa þótt
mjög óvönduð. Einkum hafa hin óvandaðri fengið liarða
dóma i seinni tíð, einnig lieima fyrir, og liöfundar
þeirra verið sakaðir um að spilla áliti almennngs á
þessum, annars gagnlegu, kennslu- og uppeldistækjum.