Menntamál - 01.12.1936, Síða 65

MENNTAMÁL
223
þá vinnst tvennt, fræðslan og leiknin, sem fæst með
því að afla hennar á eigin spýtur.
Skólaheimilið. Fræðslustarfið er ekki nema önnur
lilið skólastarfsins. Uppeldisstarfið er merkasti þáttur
þess, þótt ekki verði dregnar þar línur á milli. Engir
skólar hafa betri aðstæður til uppeldisáhrifa en heima-
vistarskólar, ef rétt er á lialdið. Skólinn þarf fyrst og
fremst að vera heimili, í þess orðs beztu merkingu.
Kennarinn er þá heimilisfaðir og nemendur börn lians.
Stjórnsemi og umhyggja verða að einkenna heimilið
öðru fremur. Börnin koma frá misjöfnum heimilum og
eru eins misjöfn í háttfestu og upplagi, eins og þau eru
mörg. Þess vegna ríður mikið á festu og lægni heimilis-
föðurins, ef vel á að takast. Heimilisreglur eiga að
vera fáar og óbrotnar, en stranglega fylgt. Börnin ann-
ist sjálf umsjón alla í herbergjum, skólastofu og leik-
velli, en kennarinn fylgist með i öllu, gefi bendingar
þegar miður fer, og viðurkenni þegar vel tekst. Þess
sé vel gætt, að þrifnaður sé í góðu lagi, þvottur líkam-
ans, burstun tanna, hirðing fata. Skipt sé um skó í for-
stofu. Börnin vinni sjálf að hirðingu herhergja sinna.
Hver býr um sitt rúm, þvær herbergi og ganga, legg-
ur á borð, þvær upp matarilát og áhöld. Nemendur
vinni þessi störf til skiptis, tveir og tveir saman. Kenn-
ari í heimavistarskóla verður jafnt að fylgjast með
og stjórna lestri, undirbúnings- og tómstundavinnu
nemenda, eins og i sjálfum kennslustundunum. Hann
þarf þar engu síður að leiðbeina og örfa, sjá um að börn-
in vinni óskipt að hverju verkefni, skipta um þegar þörf
er á, gera eitt og annað, til þess að létta slcapið, s. s.
láta nemendur syngja, lesa upp og glíma við einhver
hugðarefni, t. d. undirhúning skemmtana og fl. þess hátt-
ar. Það er að vísu langur vinnutími við fræðslu og upp-
eldisstarf frá kl. 8 f. h. til kl. 10 e. h., en eg býst við,
að kennarar kjósi heldur erfiðið, sem þvi er samfara