Menntamál - 01.12.1936, Síða 70

228
MENNTAMÁL
vil eindregið hvetja þá, er þetta lesa, til þess að veita þessum
unga rithöfundi athygli. Þeim höfundi, sem þegar með sinni
fyrstu bók er tvímælalaust einna efnilegastur hinna yngri rit-
höfunda okkar. Það er Guðmundur Daníelsson þrátt fyrir þá
smágalla, sem enn eru á verkum hans.
Stefán Jónsson.
Ríkií og skólinn.
Á þingi Alþjóðabandalags kennara, sem háð var i Genf siðastl.
sumar, dagana 9., 10. og 11. ágúst, var afstaða rikis og skóla aðal-
viðfangsefnið. Eftirfarandi ályktun var að loknum umræðum
samþykkt í einu hljóði:
1. Eitt af mikilsverðustu hlutverkum ríkisins er að skapa and-
rúmsloft heilnæmt menningunni og viðhalda þvi. Þetta hlutverk
getur ríkið ekki innt af hendi, nema þvi að eins, að það geti
tryggt sér dygga og þegnsamlega samvinnu uppalendanna. Þess-
háttar samvinnu er ekki hægt að koma á, nema þar sem hugs-
anafrelsi ríkir, þ. e. a. s. frelsi til að láta óhindrað í ljósi hugs-
ani sínar, svo og virðing fyrir samvizku einstaklingsins.
2. Ríkið má ekkert spara, til þess að almenn og sérfræðileg
menntun uppalendanna geri þá sem allra hæfasta til að kenna
öðrum. Þegar rikið hefir tryggt sér að kennararnir stunda star'f
sitt af þeirri skyldurækni, hugrekki og óeigingirni, sem nauðsyn-
legt er, ber því að sýna þeim trúnað og láta þá um að vekja
i meðvitund barnanna tilfinninguna fyrir virðugleik mannsins
(dignité humaine) og félagslegri ábyrgð.
3. Með þvi að kenna börnunum að liugsa rökrétt, undirbúa
kennararnir og tryggja framþróun þjóðfélagsbyggingarinnar. Þeir
knýja börnin til meiri mannúðar, skynsemi og réttlætis.
4. Kennararnir kynna þjóðina sem sameiginlegt lieildarverk
undangenginna kynslóða, verk, sem hefir óendanlega möguleika
til fullkomnunar í sér fólgið. Þeir undirstrika hina löngu fortíð,
ásamt þeim átökum, fórnum og kostgæfni, er hún felur í skauti
sínu. Þeir draga fram þau einkenni, sem eiga sér dýpstar ræt-
ur í mannlegu eðli, setja þau í samband við hinar æðstu hug-
sjónir og leitast við að skapa þjóðernisvitund, leysta úr læðingi
allra hindurvitna og alls hernaðarofstækis.