Menntamál - 01.04.1960, Blaðsíða 20

6
MENNTAMÁL
Skammt er á milli gráts og hláturs, geðofsa og dýpstu ör-
vinglunar. Athafnir þeirra eru oft óútreiknanlegar, skyndi-
legar og ofsafengnar. Sjúkdómur sem á yngri aldursskeið-
um virtist vera meinhæg og hljóðlát taugaveiklun, getur
hæglega blossað upp á kynþroskaskeiðinu og líkst algjörri
brjálun, enda þótt nánari athugn sýni, að engu slíku er til
að dreifa. Flestir þeir unglingar, sem ég hef haft til
lækningar, hafa reynzt mjög erfiðir, og svipaða sögu segja
þeir sálfræðingar, sem ég þekki. Það tekur vikur og mán-
uði að vinna bug á tortryggni unglinganna og fá þá til að
tala um annað en daginn og veginn. Og þegar það loksins
hefur tekizt, verður að fara silkihönzkum um sálarlíf
þeirra og þræða vandrataðan meðalveg milli föðurlegs
myndugleika og skilningsríkrar nærfærni og undanláts-
semi. Að sjálfsögðu eru á þessu margar undantekningar,
en svo er alltaf. En um enga sjúklinga gildir þó fremur en
unglingana, að sérhver þeirra þarfnast sérstakrar lækn-
ingaaðferðar.
Sállækning fullorðinna er jafnaðarlega auðveldari en á
unglingum. Þegar unglingsárunum lýkur, kemur meiri
kyrrð á hugann og persónuleikinn öðlast meiri festu. Sam-
vinnan við sjúklinginn verður því þegar frá upphafi auð-
veldari. Auk þess kemur annað til, sem ekki skiptir svo
litlu máli. Fæstir unglingar leita lækningar af sjálfsdáð-
um, heldur er komið með þá meira og minna nauðuga af
vandamönnum þeirra. Algengustu kvartanir vandamann-
anna eru ýmiss konar hegðunarvandkvæði. Unglingarnir
líta því gjarnan á sálfræðinginn sem fjandmann sinn,
einn úr hópi hinna fullorðnu, sem vilja setja sig á hann
og leggja honum lífsreglur. Hér þarf því oft að vinna
bug á mjög sterkri mótspyrnu, áður en sjálf lækningin
getur hafizt. Öðru máli gegnir um fullorðið fólk. Það leit-
ar sjaldnast til sálfræðings fyrr en öll önnur ráð eru þrot-
in, en þá kemur það af frjálsum og fúsum vilja og beiðist
aðstoðar.