Menntamál - 01.04.1960, Blaðsíða 19

MENNTAMÁL
5
birgðalausnir og snúum orku okkar að jarðneskari verk-
efnum. Okkur líður vel, ef við sættum okkur við að vera
talsvert sljó og þröngsýn. Börnunum er öðruvísi farið.
Öll vandamál eru fersk í huga þeirra —, og þegar vitneskju
og fræðslu þrýtur, tekur bugarflugið við.
Fyrir sálfræðinginn er höfuðatriðið að gefa sér góðan
tíma, helga sig allan barninu af þolinmæði, áfellisleysi og
hleypidómaleysi. Takist þetta og standist sálfræðingurinn
það próf, sem barnið lætur hann gangast undir, opnar það
honum hug sinn og leyfir honum að hjálpa sér.
Smábörn á aldrinum tveggja til sex ára eru þeir sjúk-
lingar, sem auðveldast er að hjálpa. Árangurinn er reynd-
ar mikið undir því kominn, hvernig samstarf foreldranna
og sálfræðingsins er, meðan á lækningunni stendur, en
ég kem síðar að því atriði. í rauninni er auðskilið, hvers
vegna auðveldast er að hjálpa smábörnum. Venjulega ræð-
ir um minni háttar misfellur á andlegum þroska og hegð-
un. Vandkvæðin hafa ekki náð að festa verulega rætur,
og það þarf því ekki að grafa djúpt eftir þeim. Þau hafa
heldur ekki náð að verða að venju og lýsa sér í fastmótuð-
um skapgerðareinkennum. Barnið er þar að auki miklu
opnara í hug en þegar það fullorðnast. Það er ekki orðið
eins tortryggið og vonsvikið og síðar verður og því ekki
svo ýkja erfitt að þíða sálarsvell þess. Með hverju árinu
sem líður, verður erfiðara að ná góðum tökum á barninu.
Við eldri börn verður sálfræðingurinn oft að leggja sig all-
an í framkróka, vanda orð sín og æði svo, að sem allra
bezt hæfi, fága tækni sína og laga. Sállækning verður því
hér seinlærð og vandasöm list, sem krefst bæði persónu-
legra eiginleika, góðrar sjálfsþekkingar og öruggrar
fræðilegrar kunnáttu. Allra mestur vandinn er þó venju-
lega að fást við unglingana, því að þar leynast margar
hættur. Sál unglinganna, einkum þeirra, sem eiga við erf-
ið vandamál að stríða, er þá sem opin kvika. Gróskan í
tilfinningalífi þeirra er svo ör, að þeir hafa ekki vald á því,