Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1953, Page 62

62
ÓLAFUR S. THORGEIRSSON:
og hann segir ævinlega vel frá. Kvæðabók Páls kennara
Jónssonar langar mig til að lesa. Hann hefur ort margt
fallegt kvæði. — Eins langar mig til að lesa hina nýju
sögu Gunnsteins. Eg veit, að sú saga muni vera góð.
Eg las kaflann um Dumas með mestu gaumgæfni.
Það er áreiðanlega Dumas hinn yngri, sem átt er við. En
þó kvæði og sögur sumra manna sé áþekk öðrum kvæðum
og sögum, þá þarf það ekki að vera nein stæling, því
hugsanir margra manna eru svo líkar, einkum þeirra man-
na, sem lifa á sama tíma, eða búa við lík kjör. Til þess má
finna ótal mörg' dæmi. “Ekkert er nýtt undir sólinni,”
sagði Salomon. Og margar hugmyndir hinna yngri skálda
og rithöfunda eru í raun og veru gamlar, en bara í nvjum
búningi. Þú mannst eftir kvæðinu, sem eg lét þig hevra
í fyrrahaust. Það hefur enn ekki verið prentað og fáir
hafa heyrt það. En nýlega lét maður mig heyra kafla úr
löngu kvæði, sem hann er nú að yrkja, og er það mjög
svipað því. Bragarhátturinn er sá sami, nafnið á aðal-
persónunni hið sama og gangur kvæðisins mjög svipaður.
En þrátt fyrir það, er það ekki stæling, af því maðurinn
hefur aldrei heyrt mitt kvæði, og ekki einu sinni heyrt
þess getið. Og hann varð alveg hissa, þegar eg sagði hon-
um, að eg hefði ort kvæði, sem væri að mörgu leyti irijög
líkt þessum kafla, sem hann lét mig heyra. Þannig geta
ýms smá-atvik gert það að verkum, að tvö ritverk verða
næstum því eins. Eins gat það verið með sögu Dumas
og hollensku söguna, sem var svo lík henni. — Það hefur
líka verið sagt, að “Manfred” eftir Bvron væri hrein og
bein eftirstæling af “Faust” eftir Goetbe. Og um tíma
mun Goethe sjálfur hafa trúað því. En það sannaðist, að
Byron hafði ekki lesið “Faust”, jiegar liann samdi “Man-
fred”, ]n í “Faust” var ]iá ekki þýddur á önnur tungumál.
en Byron kunni ekkert í þvzku. — En auðvitað eru mörg
dæmi þess, að menn hafa viljandi stælt annara ritverk,
en rit slíkra manna líða fljótt undir lok og glevmast.