Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1934, Blaðsíða 134

128
Bækur.
IÐUNN
mannsson bent á þetta í hinni ágætu ritgerð sinni um Sæ-
mund fróða og Oddaverja (Islandica XXII).
En hver er þá höfundur Eglu? Því svarar Nordal í 5.
grein, sem ræðir um hvar og hvenœr sagan sé rituð. Þetta
■er einhver frumlegasti kafli formálans, og gerir Nordal þar
ekki einungis grein fyrir þeirri grundvallarskoðun sinni á
Islendingasögum, að pœr séu bókverk, en ekki sagbar sög-
■ur, — skoðun, sem fer allmjög í bága við álit Liestöls og
enn meir við skoðanir Wieselgrens, — heldur gefur hann
hér líka nýtt yfirlit yfir þróun íslendingasagna, sem i
verulegum atriðum er breytt frá því, sem hann gerði sér í
hugarlund, er hann skrifaði kapítulann um íslenzka sagna-
ritun í Snorra. I verulegum atriðum er kannske heldur
mikið sagt. Nú sem fyr telur Nordal sagnaritunina hafa
þróast í áttina frá lslendingabók til Víglundarsögu, en hann
viðurkennir, að þessa leið sé ekki einungis að finna í tím-
anum, heldur einnig í rúmi. Nú sýnist honum vísindastefnan
muni hafa átt upptök sín á Suðurlandi, í Oditfa-skólanum,
og dafnað þar lengi. Hins vegar hyggur hann, að klerkleg-
ar bókmentir, helgisögur, og í þeirra kjölfar dómgreindar-
lausar ýkjusögur, hafi fyrst komið upp á Pingegrum, og
séu þeir Oddur og Gunnlaugur munkar og Ölafssaga þeirra
gott dæmi þess. Loks finnur hann í verkum Snorra, t. d.
Heimskringlu, bókmentir, sem standa mitt á milli þessara
stefna. Þessi skóli er einnig mitt á milli Þingeyra og Odda,
í Rorgarfirði, og hér til heyrir tvímælalaust Egilssaga. En
■eftir hvem er hún þá? Hún hlýtur að vera úr Borgarfirði,
• eftir einhvern snilling af ætt Mýramanna. Hver gat það
verið annar en Snorri? Enginn annar, hvað sem Wiesel-
gren segir.
Þetta sýnist nokkuð djarft, jafn-sterk rök og Wieselgren
færði fyrir sinu máli. En Nordal sýnir, að flestar af rök-
semdum W. eru álitamál, nema stílistisku röksemdirnar. Á
því getur ekki leikið vafi, að W. hefir sannað, að stíll
Egilssögu er ólíkur stíll Heimskringlu. En er það þá víst,
að stíll þeirrar Egilssögu, sem vér þekkjum (eftir Möðru-
vallabók), sé stíll Snorra? Er ekki hugsanlegt, að afritarar
hafi breytt stílnum? Svo vel vill til, að eldra brot er til af
Eglu en Möðruvallabók. Nordal sýnir, að þetta brot er
talsverðum mun langorðara en texti M.bókar, og hann