Kirkjuritið - 01.12.1945, Page 60

346
Friðrik A. Friðriksson:
Nóv.-Des.
I.
Þrjár niiklar sýnilegar staðreyndir blasa nú við sjón-
nm vorum og valda tímamótum. Ein þeirra varðar sér-
staklega þessa þjóð, og skal fyrst að henni vikið.
íslendingar liafa öðlast stjórnarfarslegt fullveldi í
lýðræðisformi. Miðað við sögu þjóðarinnar, reynslu
hennar og vonir, er hér tignu og lielgu takmarki náð.
Vitað er, að slíkri vegsemd fylgir ævinlega vandi. En
augljóst er, að sá tími, sem flutti oss jæssa vonafylling,
gerir vandann til muna þyngri en verið héfði, segjum,
fyrir 5—8 áratugum síðan. Ég hygg, að þá hefði þjóð-
inni gefizt nokkurt næði til að tileinka sér frelsisfeng-
inn hollustusamlega. Til jjess liafði hún þá allgóð jijóð-
leg gögn —; allvel virta kirkju og kristindóm, siðgæð-
ismeginreglur, og vitsmunalíf, sejn nærðist af merkum
jjjóðlegum hókmenntum. Nú er ekkert næði, ekkert
skjól. Land vort er orðið áfangastaður á alþjóðabraut.
Og svo snögglcga virðist þjóðin orðin afhuga sínum
fvrra innra manni, að segja má, að hún ætli sér að melta
frelsi sitt með hraðsendum erlendum meltingarfærum.
Má jæssi örsmáa þjóð leggja sig í slíka þolraun? Stenzl
hún Iiana? Likurnar eru ekki sem vænlegastar. Þús-
und dálkar — eða tíu sinnum jjað -— liafa verið rit-
aðir til að sýna fram á, að stjórnarfarslegt frelsi sé
ekki einhlítt frelsi. En þjóðin trúir því ekki. Almenn-
ingur trúir jjví ekki, og svo að segja einbindur huga sinn
við aflabrögð og skemmtanir. Ríkisstjórnin trúir þvi
ekki, og bj^ggir vonir sínar um framgang sinna mörgu
fyrirætlana að talsverðu leyti á þvi, að þjóðþegnarnir
kaupi af henni sem allra mest af áfengi. Mér virðist
Jietta vera að ana áfram á villigötum. Þar með er að
vísu.eklci sagt, að ekki verði snúið við og' réttur veg-
ur fuhdinn.
Slyrjöldin er á enda, jj. e. a. s. vopnaviðskiptum er
að mestu lokið. Það er önnur mikla tímamótsstaðreynd-
in. Heimsfriði hefir verið fagnað með stórbrotnum liá-