Kirkjuritið - 01.06.1963, Qupperneq 21
KIRKJURITIÐ
259
þann sannleika, seni hann liafi að erfðum tekið, án þess þó
að gera sér ljóst, að það boðorð hlýtur að knýja til virkrar
andstöðu við þrælahald, galdrabrennur, pyndingar og annað
niannúðarleysi miðaldamyrkursins. Það var aðeins, þegar
hann varð fyrir áhrifum hugsunarliáttar upplýsingatímahils-
ins, að hann rankaði við því, að liann ætti að berjast fyrir
inannúðarmálunum. Og endurminningin um það ætti að vera
niegnug þess að vernda Iiann um aldir frá því að þykjast
hafin yfir hugsunina.
Margir liafa sérstaka nautn af því nú á dögum að stagast á
því, hve grunnfær kristindómurinn liafi verið á dögum skyn-
semisstefnunnar. En ekki verður réttlætinu fullnægt nema því
sé gaumur gefinn og það viðurkennt, livað þessi „grunnfæri“
kristindómur lagði fram í þjónustu mannúðarinnar. Nú hafa
pyndingar sakborninga liafizt að nýju. 1 mörgum ríkjum er
þeim miskunnarlaust beitt bæði á imdan og samhliða mála-
rekstrinum til þess að pína fram játningar af hálfu liinna
sakbornu. Fyrir þeirri hryllilegu þjáning, sem mönnum þann-
ig er steypt í daglega, er ekki unnt að gera sér fulla
Srein. Hún yfirgengur allan skilning og ímyndunarafl. En
þessari endurvakningu fúlmennskunnar andæfir kristindóm-
ur nútímans livorki í orði né verki, né heldur gerir liann
nokkrar teljandi tilraunir til þess að kveða niður öfugþróun
þessarar aldar. Og jafnvel þótt liann vildi nú taka rögg á sig
til þess að andmæla ósómanum og taka upp baráttuna fyrir
ýnisu því, sem kristindómur 18. aldarinnar liratt í fram-
kvæmd, þá er hann ómáttugur til þess, sökurn þess, að liann
hefur glatað áhrifum sínum og valdi yfir andlegu lífi sam-
tíðarinnar.
Hins vegar reynir kristindómur nútímans að vega á móti
þeirri staðreynd, að liann gerir svo sem ekki neitt til þess
að sanna í verki sitt andlega og siðræna eðli, með því að
svíkja sjálfan sig og telja sér trú um að hann sé að styrkja
kirkjulega aðstöðu sína ár frá ári. Hann samhæfir sjálfan sig
tíðarandanum með því að gerast þátttakandi í verahlarliyggju
þeirri, sem nú er einkuin í tízku. Líkt og liver önnur skipu-
!ögð félagssamtök, vinnur liann að því, sér til framdráttar
að efla og styrkja félagslega einingu sína um þá kröfu að