Kirkjuritið - 01.07.1963, Qupperneq 10
296
KIRKJURITIÐ
og fjöru, í breiðasta liérað’i landsins, sem á mikla og örugga
framtíð fyrir liöndum. Til Skálholts liggur greið kirkjugata.
En viðfangsefnið var ofviða öðrum en þjóðinni í lieild. Ríkis-
stjórnir, Alþingi og allur almenningur, með tilstyrk einstakra
manna og frænilþjóða vorra á Norðurlöndum, hafa lagzt á
eitt um að gera þá veglegu kirkju, sem biskup Islands hefur
nú vígt fyrir stundu. Vér erum hér saman komin til að fagna
miklum atburði, jafnvel tímamótum í sögu íslenzkrar þjóð-
kirkju.
Skállioltskirkja var og verður dómkirkja. Minna nafn hæfir
lienni ekki. Hún er nú veglegasta kirkja á voru landi svo sem
áður var. Kirkjusmíðin liefur tekizt með ágætum. Kirkjan er
fögur og tignarleg, og á þó eftir að íklæðast fullum skrúða. Hún
minnir á dómkirkju Brynjólfs biskups. Hún lielgast af mikilli
sögu. Hér er lieilagur völlur, sami grunnur og allar eldri Skál-
holtskirkjur liafa staðið á. Hér reika svipir margra hinna ágæt-
ustu manna fortíðarinnar. Kirkjan er nýbyggð og nývígð, og
þó finnst mér, á þessari stundu, Inin vera aldagömul. Hin ósýni-
lega Skálholtskirkja hefur alltaf fyrirfundizt, og stígur nii fram
í allri sinni tign, þegar þokunni léttir. Móðuharðindum Skál-
Iioltsstaðar er aflétt, slitinn örlagaþráður knýttur á ný og endur-
vígður. Vér liugsum nú ekki síður með fögnuði til þeirrar sögu,
sem er framundan en hinnar, sem er liðin og skráð.
Ég tók áðan nokkuð djúpt í árinni um tímamót í íslenzkri
kirkjusögu. En þá átti ég við, að þessi liátíð er tvíþætt. Annars
vegar kirkjuvígsla og fyrsta skóflustunga að nýjum Skálliolts-
skóla, og liins vegar afliending Skállioltsstaðar með meðgjöf í
hendur þjóðkirkjunni, sem fram fer innan stundar. Þróunin
er skýr. Þjóðkirkjan fær vaxandi sjálfsstjórn, og hefur nú þeg-
ar meira sjálfstæði gagnvart ríkisvaldinu en átt hefur sér stað
frá siðaskiptum. Þessi þróun er bæði æskileg og áhættulaus.
Þjóðkirkjan er enginn keppinaulur hins veraldlega valds.
Hennar starf er að efla trú, bæta siði og styrkja íslenzka þjóð-
inenning. Eins og kirkjan liefur nú verið vígð, á hún aftur að
vígja oss til manndóms og þegnskapar, lijálpa oss til að rata
veginn, nálgast sannleikann, og bera tilhlýðilega lotningu fyrir
lífinu og tilverunnar hinztu rökum.
Vér árnum öll, einliuga, þjóðkirkju íslands og Skállioltsstað
gæfu og gengis í Guðs nafni.