Kirkjuritið - 01.07.1963, Blaðsíða 24

KIRKJURITIÐ
310
beggja verði sem líkastur í framtíðinni. Svo mun um Norð-
lendinga yfirleitt.
Þessi kirkja hefur gegnt helgu lilutverki hér á Hólastað í
tvö hundruð ár. Hún liefur staðið vörð um forna helgi Jiessa
staöar. Hún geymir spor kynslóðanna, sem hér Iiafa stigið
fæti á Iieilaga jörð á gleði og sorgarstundum, ldustað hafa á
orð lífsins. Þetta er hennar ldulverk enn í dag og verður um
alla framtíð. En er ekki þetta hlutverk ójiarft og úrelt á atom-
öhl? Einhverjir svara ef til vill þessari spurningu játandi. Við
lifum á öld byltinga og breytinga á ýmsuin sviðum, sem hefur
losað um margt, er föstum rótum stóð í jarðvegi liðna tímans
og skapað nýtt mal á ýmsum gömhim verðmætum. Ef til vill
líta einliverjir á Jiessa kirkju fyrst og fremst sem fallegan
minnisvarða þess, sem er að líða undir lok og á að líða undir
lok. Slíkir menn eru sem betur fer fáir að mínum dómi. Flestir
Jieirra, sem koma í þessa kirkju munu eiga Jiá vitund, að Jieir
séu að stíga fæti á heilaga jörð, í helgidóm, sem hefur átt og á
enn mikilvægu Idutverki að gegna á þessum stað og með okkar
Jjjóð. Sannleikurinn er líka sá, að helgidómurinn, kirkjan hef-
ur sjaldan eða ef til vill aldrei átt mikilvægara lilutverki að
gegna en á okkar öld. Engin öld hefur ef til vill leitt skýrar í
Ijós, stundum með óliugnanlegum dæmum, þann sannleik, að
guðlaus menning, sem nær eingöngu til vitsins, en gleymir
hjartanu, missir marks, smíðar sjálfri sér líkkistuna.
Hólar í Hjaltadal eru gamalt menningarsetur. Frá þeirri
menningu, sem hér var byggð upp, lagði marga holla strauma
út í þjóðlífiö. En sú menning, sem varpaði ljóma yfir Hólastað
og út í þjóðlífið á liðnum öldum, var ofin saman úr tveimur
meginþáttum. Skóli og kirkja hafa staðið liér hlið við hlið í
góðu sambýli um aldir, fulltrúar þessara tveggja þátta í menn-
ingu Jiessa staðar. Skólinn efldi bóklega menningu og mennt-
un vitsins. En hinum vígða Jiætti, menntun hjartans, var ekki
gleymt. Kirkjan stóð vörð um hann. Það var hennar hlutverk
og verður. Það hhitverk verður ahlrei úrelt.
Guðspjall dagsins sagði frá tveimur mönnum, sem gengu upp
í lielgidóminn. Þeir voru ólíkir um margt. En eitt var Jieim
sameiginlegt, tegndi þá saman. Þeir voru báðir í þörf fyrir að
stíga fæti á heilaga jörö. Þeir voru báðir syndugir menn, Jjörfn-
uðust hjálpræðis Guðs, miskunnar hans, nálægðar hans. Það