Tíbrá - 01.01.1893, Blaðsíða 77

73
heppnazt að búa til stækkunargler, sem stækk-
uðu 7,500 sinnum, sem er hið sama og að
stækka yfirborðið allt að 56,000,000 sinnum.
Og þar var bætt við, að þrátt fyrir þessa miklu
stækkun, sæist allt með mestu nákvæmni.
Mælingin á minnstu einstöku hlutum, sem
eingöngu er hægt að sjá í gegn um sjónpípur,
er svo nákvæm, að hún skarar frarn úr öllu,
sem menn geta gert sjer hugmynd um.
Nú eru til verkfæri, sem höfð eru til að mæla
það, sem er ákaflega litið (Glas Mikrometre).
Með þeim er hægt að skipta sjerhverjum milli-
meter1 í 500 parta með svo smágerðum línum,
að hið skarpskyggnasta auga getur ekki eygt
þær. Við þessa skiptingu er haft fjarskalega
nákvæmt verkfæri, sem er látið vinna eingöngu
á nóttunni, þegar allt er í kyrð og ró og ekk-
ert hristir, eða kemur teikningu þess til að
skjátla. Af þeirri ástæðu kemur sá, sem sjer
um það, ekki einu sinni inn á meðan. En sig-
urverk er látið hreyfa vjelina af stað á hæfi-
legum tíma. Þá strikar hún á glerplötu hinar
ósýnilegu sundurskiptingar með frábæri-
lega fínum demants-oddi, sem er gersamlega
upp urinn, þegar verkinu er lokið.
1) Meter er fítið meira en 3 fet, og millimeter er
einn 1000 partur þar af eða 0,4588 danskar línur, en hver
lína er ‘/12 úr þumlungi.