Eimreiðin - 01.10.1937, Blaðsíða 36
380
ÞRÍR MEGINÞÆTTIR
eimreiðin
þó að það, sem um er barist, komi augsýnilega trúnni ekk-
ert við. Þegar Voltaire réðst á kirkjuna, þá var hann elcki
heldur að ráðast minstu vitund á liugsjónir trúarinnar. Hann
kallaði sig ekki heldur guðleysingja. Hann var miklu gáfaðri
maður en svo. Slíkt rembilæti, að þykjast vita til fulls, hvað
er eða er ekki i alheiminum, lief ég aldrei fyrir hitt hjá
neinum manni, sem gæddur var verulegri þekkingu og skiln-
ingi, því að slíkir menn eru ætíð bæði lítillátir og auðmjúkir.
Ef við, sem hér erum, byggjum nú í sumum löndum, þá
efast ég ekki um, að við værum þar í andstöðuflokkum kirkj-
unnar. En það mundi ekki vera af því, að við hefðurn mist
traustið á kjarna trúarinnar, heldur af því, að okkur fyndist
þessi kjarni hafa verið þakinn svo miklu illgresi af því tagi,
sem ég hef verið að lýsa og góðviljaðir en einfaldir menn,
eða þá undirhyggjumenn, hafa komið inn í trúarbrögðin, að
niðurstaðan yrði skaðsamleg fremur en lil aimenningsheilla-
En ég hef liér ekki verið að tala um trú og vísindi, held-
ur fremur urn trúarbrögð og stjórnmál — en það eru lijón,
sem við öll erum sammála um, að aldrei hefði átt að gefa
saman, og þar sem þau hafa verið geíin saman, ættu þáu
að skilja eins skyndilega og títt er í Reno. Til allrar ham-
ingju er þetta viðfangsefni ekki til í Bandarikjunum. Eg
hef vikið að þessu efni aðeins til að sýna hvernig kjarni
trúarinnar getur týnst og týnist stundum í hinum skipulögðu
trúarbrögðum. Buddhatrúin á vorum dögum er, að ég liygg>
enn augljósara dæmi þessa en finnast mundi meðal hinna
mörgu kristnu kirkjudeilda.
Með sama hætti og ég nú lýsti, er ég drap á stjórnmál og
trúarbrögð, hefur annað illgresi þakið kjarna trúarinnar, og
erum vér þá lcomnir að meginatriði þeirrar andstæðu, sem
menn halda, að sé milli vísinda og trúar. Orsökin er fremm'
láfræði manna en eigingirni og metorðagirnd, eins og þar
sem stjórnmálum er blandað við trúmál.
Hin undursamlega speki Jesú kemur fram í því, hve laus
hann var við kreddur, sérstaklega staðhæíingar, sem sýna
þá þekkingu eða vanþekkingu, er menn höfðu á heiminum
um hans daga. Þrátt fyrir það, að þekking vor á alheimin-
um hel'ur aukist svo geysilega siðan Jesús var uppi, þá virð-