Eimreiðin - 01.10.1937, Síða 37

eimreiðin
ÞRÍR MEGINÞÆTTIR
381
ist mikið af orðum hans nákvæmlega eins satt í dag og það
virtist þá. I3að, sem maður segir ekki, sýnir oft skilning
hans og skarpskygni jafnvel enn betur en það, sem hann
segir. það, að Jesús svo mjög lét sér nægja að setja fram
sannindi, sem oss enn virðast liafa eilíft gildi, hefur gert
hann að leiðtoga og lærimeistara, sem öld eftir öld hetur
haft svo dýrleg áhrif. En fylgjendur hans, ólíkir honum,
hafa síðustu tvö þúsund árin klyfjacI kirkjudeildir sínar með
kreddum, sem eru fullar af liörmulega mannlegum breysk-
leika sjálfra þeirra.
Allir játa, að þessar trúarjátningar eru ritaðar af mönnum,
flokkum manna, sem kallaðir hafa verið saman í þessum
hlgangi, svo óinnblásnum mönnum, að fæstir þeirra hafa
§ei't neitt, er haldi minningu þeirra á lofti. Hve margir menn
kunna nú að nefna nokkurn þeirra? Þessir menn hafa oft í
trúarjátningum sínum sýnt í einstökum atriðum þekltingu
eða vanþekkingu síns tíma á alheiminum eða guði, hvort
orðið sem menn kjósa heldur. Ef einhver kýs, að ég breyti
þeirri skilgreiningu guðdómsins, er ég nú gaf í skyn, svo að
hún hljóði þannig: guð er það, sem gefur alheiminum ein-
higu, þá hef ég ekkert á móti því. Að það sé eining, sam-
hand, heild í honum öllum og vér sjálfir hlutar þeirrar heild-
ar, það vottar öll reynsla, og ég vil hæta við, einnig hinar
furðulegu, nýju vísindaframfarir í eðlisfræði ljósvakans, af-
stæðiskenningunni og ölduhreyfingarfræði. Þetta er ekki ann-
að en einfaldleg umritun á linum Tennysons, skálds vísind-
aRna, er hann segir:
)>rI’lie sun, the raoon, the stars, the liills and the plains,
^re not these, () Soul, the vision of Him who reigns?
lhe ear of man cannot hear, and tlie eve of man cannot see,
Rut if Nve could see and liear tliis vision were it not He?
Speak to Him, thou, for He hears and spirit with spirit shall meet.
Closer is He than breathing, and nearer than hands and feet«.
Þar sem nú guðshugtakið hefur síielt breyzt eftir því sem
þekking manna hefur vaxið, frá þeim tíma, er þeir hugsuðu
sér guð sinn í líkingu kálfs eða krókódíls eða ferlegs manns,
°g þangað til skáldið lýsti guði sern sál allieimsins, eins og
í kvæðinu sem ég vitnaði í, hvernig verður þá samliandið milli