Eimreiðin - 01.07.1940, Síða 68

268
WINSTON CHURCHIIJL
eimreiðin
á nýrri skipan í hervörnum brezka alríkisins. Framkvæmdir
hans í báðum þessum málum urðu fyrir mikilli gagnrýni í
neðri málstofunni, og einn af helztu samstarfsmönnum hans
í flugmálaráðuneytinu sagði af sér út af ósamkomulagi uni
þessar framkvæmdir. Hann sætti einnig mikilli gagnrýni fyrir
stuðning brezku stjórnarinnar við hvit-Rússa, í hernaði þeirra
við bolsjevíkana í Rússlandi. Var þeixn Ivolchafv og Denekin,
foringjum hvít-Rússa, veitt 28 milj. sterlingspunda lán í Eng-
landi og ýms önnur aðstoð. Churchill var borinn þeim sök-
um að hafa notað aðstöðu sína til að blanda sér inn í innan-
landsstyrjöld framandi ríkis á óviðeigandi hátt. En Churchill
taldi sig geta sannað, að ásakanir andstæðinganna hefðu ekki
við rök að styðjast.
Tímabilið frá 1922 til 1939 er rólegasti kaflinn úr ævi Churc-
hills. Með falli samsteypustjórnarinnar frá stríðsárunum og
myndun nýrrar stjórnar undir forsæti Bonars Law hverfur
hann um skeið af sjónai'sviðinu, eins og fleiri ráðherrar frá
stríðsárunum, þar á meðal sjálfur Lloyd George. Churchill geng-
ur aftur í íhaldsflokkinn, er um skeið fjármálaráðherra, berst
í þinginu móti heimastjórn Indverja af sinni venjulegu
mælsku, heldur ræður á móti afvopnun og varar við vaxandi
veldi nazistanna þýzku, en veldur engum aldahvörfum í brezk-
um stjórnmálum á þessu seytján ára timabili. Þó er það eng-
um einum manni meira að þakka en honum, að þjóðin brezka,
þing hennar og stjórn vaknar til meðvitundar um vaxandi
veldi Þriðja ríkisins, Þýzkalands, og þær hættur, sem Eng-
landi séu búnar af hinu þýzka nazista-veldi. í fimm undanfarin
ár, áður en yfirstandandi styrjöld brauzt úr, hefur hann með
mælsku sinni einni haldið uppi óslitinni baráttu fyrir því að
opna augu landa sinna fyrir þeirri hættu, sem hann hefur tali'ð
Bretlandi stafa af vaxandi veldi Þýzkalands. Hann hefur verið
sannkallaður Demosþenes þjóðar sinnar. Demosþenes varaði
Grikki við Filippusi af Makedoníu, og varð þrátt fyrir alla sína
mælsku að horfa upp á það, að Grikkir hlýddu of seint ráð-
leggingum hans. ChurchiII hefur ekki dregið af sér, þótt hann
hefði hvorki stjórnina, blöðin, eða þjóðina sjálfa til stuðnings
sinum málstað í fyrstu. En nú er Bretland vaknað, og enginn
einn maður hefur átt meiri þátt i að vekja það en mælsku-