Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Side 8
198
Aðstaða. ilúmara t.il andsvara viö gagnrýni.
c, einstök eða öll atriðin saraan. Þegar svo stendur á, eru
stundum samdar sameiginlegar forsendur, sem ef til vill
gefa ekki nákvæma mynd af skoðun hvers dómara, og
rökstuðningurinn getur verið mcð nokkru almennara orða-
lagi en verið hefði, ef einn dómari hcfði staðið að dómi.
I Hæstarétti Noregs er hafður sá háttur á, að hver dómari
skilar ávallt sérstöku dómsatkvæði, sem stundum er þannig,
að hann vísar til atkvæðis annars dómara og cr ekki óal-
gcngt að s.iá það orðað á þessa lund: „Jcg er enig med N. N.
i dct vescntlige og i resultatet." Sumir telja, að þessi skip-
an mála sé sérstaklega lieppileg, en þó hefur hún sætt
nokkurri gagnrýni og að því er virðist með talsverðum
rökum, þar scm oft er örðugt að mynda sér glögga skoðun
um, hvers konar samband cr milli hinna einstöku atkvæða
eða livort raunverulegur ágreiningur er urn rökstuðning.
Getur því verið allerfitt að skýra dóminn og gera sér
grein fyrir þýðingu hans.
í áðurnefndum ákvæðum um dómasamningu í lögum
nr. 85/1936 og lögum nr. 27/1951 eru talin tiltekin at-
riði, scm eiga að vera í dómsforsendum. Á þar að greina
nöfn aðilja, stöðu og heimilisfang, þing og nafn dómara,
stað og stund, er dómur var upp kveðinn, hvenær mál var
dómtekið, kröfur aðilja í einkamálum, málsatvik og máls-
ástæður, er máli þykja skipta, hvað sannað sé eða ómót-
mælt, ef um einkamál er að tefla, hugleiðingar dómara
um niðurstöðu, þ. e. rökstuðning fyrir henni, réttarfars-
sektir, málskostnað og annað, er þurfa þykir. 1 opinberum
málum skal og í forsendum greint skilorð, ef dæmt er
skilorðsbundið, um skaðabótakröfu og upptöku eigna. 1
dómsorði skal síðan draga saman aðalniðurstöðu dóms,
eins og tízka hefur verið, að því leyti sem dómi á að full-
nægja með aðför, svo og ef aðili er sýknaður, máli er vísað
frá, um málskostnað, réttarfarssektir, eignaupptöku, um
málsúrslit samkvæmt eiði eða drengskaparheiti, um að-
fararfrcst.
Þótt héraðsdómi hafi verið áfátt um sum framantalinna
atriða, hefur Hæstiréttur þó hvorki beitt aðfinnslum né