Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Síða 50
240
Skottulœkningar í íslcnzkum lögum.
eitt, að hann býðst til þess að skera í ígerð í hendi eða fæti
A, sem á kost löggilts læknis, og síðan að hreinsa og binda
um sárið? Eða má ef til vill telja slíka aðgerð til húsráða,
sem hverjum venjulegum manni væri heimilt að fram-
kvæma? Það virðist satt að segja líklegt, að tilboð, sem
miðað er einungis við einstakan mann eða alveg tiltekna
nafngreinda menn um að reyna að lækna þá, muni ekki
verða refsivert eftir a) -lið. Sú hætta, að almenningur glæp-
ist á lækningaheiti aðilja, er hér ekki fyrir hendi slík sem
vera mundi, ef tilboðið er stílað til almennings. En mörkin
eru hér líka óglögg. Ef lækningatilraun er framkvæmd, þá
getur framkvæmdin verið refsiverð skottulækning, jafnvel
þótt hún takist ágætlega. Hvernig sem skilja skal a) -lið,
þá hefur skottulækningahugtakið verið rýmkað með hon-
um frá því sem var eftir 5. gr. iaga nr. 38/1911. Maður
mátti þá að vísu ekki kalla sig ,,lækni“, ef hann hafði ekki
lækningaleyfi, en tilboð um lækningatilraun var almennt
ekki refsivert. Það var fyrst refsivert, ef aðili „telcur
sjúlcling til meðferSar”.
b) Það er auðvitað höfuðtilvik skottulækninga, ef alveg
ólöggiltur maður „gerir sér lælcningar að atvinnu“. 1 því
felst, að aðili taki venjulega borgun fyrir viðtöl við við-
skiptavini sína og lækningatilraunir sínar. I rauninni eru
tilvikin eftir a) og c) oft undirbúningur til atvinnulækn-
inga, en það þarf þó ekki að vera, enda fer það sjálfsagt
oft dult, ef ólöggiltir menn taka að stunda lækningar sér
til atvinnu. Þeir auglýsa ekki, heldur láta berast mann frá
manni um lækningar sínar. Sjúklingatalan er ekki tak-
mörkuð. Þeir geta verið allt frá einum (þeim fyrsta, er
aðili hefur sannanlega haft til meðferðar) og upp ótak-
markað.
c) Auk þess, sem sagt var um þenna lið í sambandi við
a) lið má geta þess, að þeir einir, sem almennt lækninga-
leyfi hafa, hvort sem þeir eru jafnframt sérfræðingar eða
ekki, hafa heimild til að kalla sig og auglýsa sig „lækni“
án nokkurrar greiningar. Þeir, sem einungis hafa tak-
markað lækningaleyfi, svo sem smáskammtalæknar, tann-