Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Side 27

Tímarit lögfræöinga
217
hverjum tíma ekki nauðsynleg. Má í þessu sambandi benda
á, að í 14. og 15. gr. laga nr. 40/1907 um verndun forn-
menja er gert ráð fyrir því, að eigríaréttur geti haldizt á
fundnum forngripum. Þá er og í 30. gr. laga nr. 42/1926
um skipströnd og vogrek gert ráð fyrir því, að eignaréttur
að skipi eða skipsflaki standi ótímatakmarkað. Eignaréttur
fellur ekki niður út af fyrir sig vegna notkunarleysis heldur
vegna löggernings eða þess, að annar en eigandi hefur beitt
honum.“
Enn má benda á Hrd. XII., bls. 303 og XVI., bls. 132,
svo og norskan hæstaréttardóm í T. F. R. 1934, bls. 391.
Dómar þeir, sem hér hafa verið nefndir, sýna, að mjög
mikils er talið við þurfa, til þess að um res derelictae sé að
ræða.
Skýr og ljós afsalsvilji á því augnabliki, sem hlutnum er
hent verður að vera sýndur. Og sönnunarbyrðin hvílir á
þeim, sem telur sig mega hirða hlutinn.
Að þannig vöxnu máli virðist sú regla ráða, að ef nokkur
vafi er á því, hvort hlutur sé res derelicta, þá beri, einkum
ef hann er nokkuð verðmætur, að lýsa honum í samræmi
við þá grundvallarreglu um meðferð fundinna muna o. fl.,
sem að er vikið að framan.
Þótt afsalsvilji sé ekki látinn í Ijós á þeim tíma, sem
hlutnum er hent, getur slíkur vilji komið síðar fram beint
eða óbeint, t. d. á þann hátt, að hluturinn er lengi látinn
afskiptalaus af eiganda, þótt hann viti, hvar hann er. En
einnig hér þarf mikið til, sbr. dóma þá, sem nefndir hafa
verið.
Um 2. En hver verður þá eigandi rei derelictae?
Hér koma ýmsir aðilar til greina. Getur hver sem er
helgað sér þá? Á landeigandi þá, eða forgangsrétt til
þeirra ?
Eða er tilkallið ríkisins?
Hér veltur enn talsvert á því, hve verðmætir munirnir
eru.
Sé um muni að ræða, sem svo eru verðlitlir, að ekki séu
efni til að lýsa þeim, er föst venja um, að hver sem er megi