Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Blaðsíða 47
Tímarit lögfræöinga
237
yrði með lækningaaðgerð stofnað í hættu, 4. gr. tilsk. 5.
sept. 1794, að læknis hefði verið kostur, 32. og 31. gr.
erindisbréfanna 15. febr. 1824, eða að skottulæknir hefði
valdið skaða með aðgerð sinni, lög nr. 4/1884 og 5. gr. laga
nr. 38/1911. Heimildarskorturinn mátti bæði vera fólginn
í því, að aðili hafði alls engan rétt til að stunda lækningar,
eða hann neytti þess réttar með öðrum hætti en til var
skilið, sbr. 5. gr. laga nr. 38/1911, t. d. nuddlæknir fæst
við tannlækningar, tannlæknir svæfir sjúkling sinn o. s.
frv.
1 lögum nr. 47/1932 er hugtakið slcottulælcningar
lögfest í fyrirsögn laganna og í III. kafla, fyrirsögn hans
og í 15. gr., sem hefur á þessum orðum:
„Hverslconar slcottulækningar eru bannaðar hér á landi."
Síðan eru þær athafnir taldar, sem telja skal til skottu-
lækninga, og eru þær greindar í sjö liðum:
1. Sá maður verður sekur um skottulækningar, sem
elckert lækningaleyfi hefur, þar á meðal sá, er sviptur hefur
verið því leyfi: ef hann
a) „býðst aS taJca sjúlclinga til lælcningar",
b) „gerir sér lækningar a‘ö atvinnu",
c) „auglýsir sig eSa kallar sig lækni", og
d) „ráSleggur mönnum og afhendir þeim lyf, sem lyf-
salar mega elcki selja án lyfseSils", og nær þetta (auðvitað)
einnig til lyfsala og aðstoðarfólks þeirra.
Tilvikin samkvæmt þessum tölulið eru aðaltilvik „skottu-
lækninga" frá fornu fari. Þó að löggildra lækna sé nú
ólíkt betri kostur en fyrir 1911 og nokkru þar á eftir, er
þó vitanlega ekki fortakandi, að einhverir, sem alla heim-
ild skortir til þess, kunni að fást við lækninga-aðgerðir,
enda leita sjúklingar eða aðstandendur þeirra stundum í
neyð sinni til slíkra manna, þegar löggiltu læknarnir fá
ekkert að gert, sem að haldi kemur.
I framkvæmd ákvæða 1. tölul. verða ýmis vafaatriði,
sérstaklega um a. og b. tilvik. HvaS eru lælcningar? 1 lögin
vantar skilgreiningu á því. Að fornu og nýju hefur fólk
haft um hönd og oft bjargazt við svonefnd húsráS og ýmis