Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Blaðsíða 61

251
Tímarit lögfrœðinga
og 5. málsgr. 18. gr. eru næsta óglögg. Eftir orðum 5. máls-
gr. á þó að heimfæra brot á 16. gr. iaga nr. 47/1932 undir
5. málsgr. Þetta mundi þó þykja full hart, hvernig sem á
stæði, t. d. ef skottulæknir læknaði mann af kynferðissjúk-
dómi með algerlega réttum hætti samkvæmt þekkingu og
reynslu sérfræðinga í þeirri grein. En það bætir þá úr
skák, að dómari getur dæmt sekt eftir 2. málsgr. 18. gr.
eða 3. málsgr., ef brot er ítrekað. Annars er eðlilegt, að
almennt sé liart tekið á lækningameðferð skottulækna á
sjúklingum þeim, sem í 16. gr. getur, því að af henni getur
oft bráð hætta stafað bæði sjúklingi sjálfum og almenningi.
Ef brot þau, sem í 5. málsgr. segir, og dæma má í fang-
elsi fyrir, eru ítrekuð, þá slcal dæma í fangelsi, 7. málsgr.
18. gr.
Um II. Samkvæmt 8. málsgr. 18. gr. „má dæma“ „lælcna
og aSra, sem meS brotum á lögum þessum gera öSrum
skaSa, svo að sannaS teljist .... til sanngjarnra skaSa-
bóta“, auk refsingar. Þó að orðalagið gæti bent til þess,
að skaðabætur yrðu því að eins dæmdar, að refsing yrði
dæmd, sýnist sú skýring óaðgengileg. Hugsanlegt er, að
refsing verði ekki dæmd in concreto, t. d. vegna geðbilunar
sökunautar, þó að skaðabótaskyldan væri einsæ. Þeir, sem
sekir reynast um skottulækningar, geta allir orðið skaða-
bótaskyldir eftir orðum 8. málsgr., ef skilyrði eru annars
til þess að lögum. Skaða ber almennt að bæta af ólögmætu
verki (eða ólögmætu athafnaleysi), sem unnið er af ásetn-
ingi eða gáleysi (,,culpa“-reglan). Það yrði víst venjulega
talið manni, sem eklci hefur heimild til lækningastarfsemi,
til gáleysis, ef hann tekur sjúlding til lækninga-aðgerða,
og hann yrði þá sennilega dæmdur til greiðslu bóta fyrir
tjón, sem talið er stafa af aðgerð hans. Ummælin í 8.
málsgr. í þá átt, að tjónið teljist sannað, eru sjálfsagt alveg
óþörf, því að það er viðurkennd regla í skaðabótarétti, að
tjón þurfi að sanna, ef dæma skal aðilja til að bæta það,
enda ber varla að skilja svo þessi ummæli 8. málsgr., að
ríkari sannana skuli krefjast hér en annars, er skaðabóta
er krafizt. ,,Sanngjarnar“ bætur skal dæma. Að því lcyti