Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Blaðsíða 13

Thn ari t löcjfrœöinga
203
sjónurn, verður hún breytileg. Stundum rennur hún beint
út, en stundum hvarflar hún til, aðallega þannig, að hún
flytur sig. Myndast þá sandrif fram af vesturbakkanum,
er sveigir austur á við og lengist. Rennur áin þannig um
stund alllanga leið austur milli rifs og lands. En síðar brýzt
hún aftur beint fram í gegnum rifið og sama umferðin
byrjar aftur. Þess er áður getið, að sandurinn er mjög laus,
enda um gjallsand og vikur úr Kötlu að ræða. Ströndin er
opin fyrir Atlantshafinu, mjög brimasöm og straumar
talsverðir. Þessar aðstæður valda því, að sjór og stormar
breyta strandlínunni mjög. Gengur hún stundum fram
svo tugum eða jafnvel hundruðum metra nemur, en stund-
um brýtur af henni, þannig að djúpur sjór er, þar sem
áður var land. Þessar breytingar, svo og breytingar á
rennsli Blautukvíslar verða á hverju ári meiri eða minni
og jafnvel miklar í einu brimi. En auk þess verða hér
stundum miklu stórfelldari breytingar.
Þegar Katla gýs, umturnast allur sandurinn. Vatnsflaum-
ur óskaplegur brýzt þá fram um allan sand, með jökul-
hrönnum, er neðan til á sandinum stranda, og standa þar
lengi eins og borgir. Þessar aðfarir, ásamt öskufalli, flytja
strandlengjuna út langar leiðir. I síðasta Kötlugosi, 1918,
er talið, að ströndin hafi flutzt út um meira en 1000 faðma,
þar sem svonefndur Kötlutangi myndaðist, sbr. Skýrslu
um Kötlugosið eftir Gísla Sveinsson fyrrv. sýslumann og
sendiherra (Rvk. 1919). Sjórinn jafnar þetta að vísu
nokkuð með tímanum, en enn er þó ströndin talsvert utar
en fyrir Kötlugosið. Því var nauðsynlegt að mæla ströndina
að nýju, vegna mörkunar landhelgislínunnar, er á þennan
hátt færðist út. Og þessi röskun mun bæði hafa valdið því,
að skip, sem álitu sig utan landhelgi, voru í landhelgi, og
skip, sem héldu sig á hafi, stóðu allt í einu grunn. Eitt
hinna síðarnefndu var e/s Persier.
Strand e/s Persier.
E/s Persier hafði verið í flutningum fyrir Bandamenn
á stríðsárunum. I þeirri ferð þess, sem hér skiptir máli,