Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Blaðsíða 32

222
Járniö á Dynslcógafjöru og málaferli um l>aö.
lokið á tiltoknum tíma og taldi héraðsdómur, að þá væri
samningi um björgun járnsins einnig lokið. Hér er ekki
tækifæri til þess að ræða þetta nánar. Þess má þó geta, að
bréf þetta átti fyrst og fremst við skipið og það, sem í því
var, en ekki bifreiðarnar t. d. og ólíklega um járnið. Á hinn
bóginn gátu vátryggjendur vitanlega tekið björgun í sínar
hendur hvenær sem var.
Þess cr áður gctið, að úrslit málsins í hæstarétti urðu að
efni hin sömu og í héraði. Málið var þó í annarri mynd þar
að því leyti, að ríkissjóður hafði keypt rétt vátryggjenda,
og niðurstaðan því önnur að formi.
En staðfesting hæstaréttar á efnisdómi héraðsdóms var
reist á öðrum rökum. Hæstaréttardómurinn er kveðinn upp
19. maí 1953, sbr. Hrd. XXIV., bls. 343. Þar segir í forsend-
um: „Járn það, sem um er deilt í málinu, er leifar af
strandgóssi, sem eftir urðu á strandstað, er tekizt hafði
að bjarga skipinu Persicr og nokkrum hluta farms þess.
Vátryggjendur farmsins urðu eigendur járnsins, er þeir
höfðu innt vátryggingarfé þess af höndum til eiganda
farmsins, sbr. 28. gr. laga nr. 17/1914. Ekki var svo með
farið af hálfu ríkissjóðs eða fjörueigcnda, sem segir í 28.
gr. iaga nr. 42/1926, og féll eignarréttur vátryggjenda því
ekki niður af þeim sökum. Er ekki heldur í ljós leitt, að
eignarréttur að járninu hafi verið genginn úr höndum vá-
tryggjenda vegna annarra atvika, þegar dómur gekk í
héraði“.
Ljóst er af þessu, sbr. orðin: „Er ekki heldur í Ijós leitt“
o. fl., að hæstiréttur er á sömu skoðun og héraðsdómur, um
að eigendur (vátryggjendur) hafi ekki glatað rétti sínum
með tómlæti, né heldur að hefð hafi útrýmt honum. Á hinn
bóginn kemur ekki fr'am, að bein afstaða sé tekin til sjálf-
stæðs björgunarréttar, enda ekki skýr þörf eftir úrslitum.
Hæstiréttur telur, að um leifar af strandgóssi sé að ræða.
I því felst, að járnið sé hvorki „týnt“ né res derelicta.
Samkv. málvenju er það rétt, að hér var um „strandgóss"
að ræða. En ekki er jafnvíst, að járnið falli undir hugtakið
strandgóss í lögum nr. 42/1926, cnda ekki vitnað til þeirra