Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Síða 16
206
JárniO á Dynskógaíjöru og málafcrli um ]>aS.
Þegar til málaferla kom, var hin ytri aðstaða á þessa
leið:
1. Járninu hafði verið varpað fyrir borð í því skyni að
bjarga e/s Pcrsier. En hvorki eigendur þess, vátryggjend-
ur, Skipaútgerðin, sem hafði gert samning um björgun
skips og farms, né lögreglustjóri, létu sig það neinu skipta
í 10—11 ár, enda virðast þessir aðilar hafa talið, að björgun
svaraði ekki kostnaði.
Kerlingai'dalsbændur, sem töldu sér réttindi á fjörunni,
höfðu ekki Iieldur látið sig járnið skipta að öðru en því,
að þeir tóku meiri og minni þátt í erfiðum og frumstæðum
björgunartilraunum, er aðrir höfðu forgöngu um, og síðar
var gefizt upp við, 1944.
3. Övíst var um, hvort járnið væri í sjó eða á landi, en
víst, að það var alldjúpt grafið í sand, (reyndist 3—4
metrar).
Af ýmsum ástæðum hækkaði verð á járni og fóru menn
þá að velta því fyrir sér, hvort ekki gæti orðið gróði að því
að ná járninu.
Leiðangrar voru gerðir út til þess að leita þess og tókst
tveim þeirra, er voru óháðir hvor öðrum, að finna það.
Málaferli hefjast.
I-Iér verður ekki rakinn hinn ytri gangur málanna né
heklur allt efni þeirra. Verður að vísa til Hrd. XXIV., bis.
343.
En í aðalatriðum var deilan á þessa leið:
Kerlingardalsbændur töklu sig eigendur járnsins með
þeim rökum, að tilka.ll fyrri eigenda væri fallið niður.
Sjálfir væru þeir eigendur fjörunnar og þar af leiðandi
járnsins, ef ekki beint, þá fyrir hefð. En livað sem öðru liði
ættu þeir rétt til þcss að bjarga því.
Ríkissjóður tók undir það sjónarmið Kerlingardals-
bænda, að réttur f.vrri eigenda væri glataður, cn mótmælti
því, að Kerlingardalsbændur væru eigendur fjörunnar. Og
þótt svo vrei'i, þá lciddi ckki af því cignarétt þeirra á járn-