Tímarit lögfræðinga - 01.06.1972, Blaðsíða 15
vinnu þrátt fyrir sárið, en hann varð að hætta vinnu
sinni. Hér kom einnig til, að maðurinn var undir meðallagi
gefinn, og allar tilraunir, sem gerðar voru til þess að
koma honum í annað starf eða kenna honum nýtt starf,
reyndust árangurslausar. Hinar nýju reglur Norðmann-
anna tóku fyllilega tiDit til þessarar niðurstöðu, og mann-
inum var metin 100% örorka. Á öðrum Norðurlöndum
og á Islandi liefði örorka vegna slíks slyss ekki verið
metin meira en 15—20%. Þessi tvö dæmi skýra allvel
muninn á þessum tveimur sjónarmiðum við afgreiðslu
örorkumata. Reynslan sýnir samt, að það er ekki hægt
að taka tillit til þeirra eingöngu, og niðurstaðan hefur víð-
ast orðið sú að reyna að fara þarna bil beggja og gera ráð
fyrir, að örorkumatstöflur, sem settar eru fram, séu með-
altalstöflur og það sé bæði heimilt og skylt að breyta til
hækkunar og lækkunar, eftir því sem við á hverju sinni.
Þetta hefur hins vegar ekki verið gert hér á íslandi nema
i mjög litlum mæli.
Þegar rætt er um örorkumöt, er venjulega miðað við
hundraðshluta. Menn sjá í hendi sér, að þessi viðmiðun
við hundraðshluta getur verið mjög varhugaverð, einkum
vegna þess að þá er talið, e. t. v. af flestum, að það sé verið
að miða við hlutfall af heilbrigðum manni. Á það hefur
verið margbent i ýmsum ritum í þessum efnum, að þetta
sé ekki raunverulegt, heldur verði að gera ráð fyrir þvi,
að hvert einstakt slys miðist við 100% markið. Þannig
getur maður, sem slasast í tveim ólíkum slysum, fengið
örorkumöt, sem samkvæmt öllum venjulegum reglum
komast miklu hærra en 100% markið, og sé ég ekkert
athugavert við það í sjálfu sér. Hugsum okkur t. d., að
maður missi handlim á upphandlegg við slys, en slíkur
missir hefur verið metinn 75% örorka. Maðurinn kemst
í fulla vinnu að nýju. en í því starfi fær hann áverka, sem
gerir hann alblindan. Ég sé enga sanngirni í því, að þessi
maður eigi að fá örorkubætur, sem svarar 25% örorku
fyrir síðara slysið, eingöngu vegna þess, að hann hefur
Tímarit lugfræðinga
49