Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Síða 42

1 Hrd. XX, bls. 228 var dæmt í lögtaksmáli, þar sem gerðarþoli hélt
því fram, að ákvæði skattalaga um eftirreikning kæmi ekki til álita,
þar sem skattyfirvöldum hefði þegar á árinu 1942 verið kunnugt um
sölu þá á hlutabréfum, sem á árinu 1945 varð tilefni til aðgerða af
þeirra hálfu. Drátt þennan taldi gerðarþoli óhæfilegan og að réttur
til álagningar viðbótarskatta væri fallinn niður annaðhvort fyrir van-
geymslu eða fyrningu. Augljóst var, að fyrningarfrestur var ekki
liðinn, og fógetarétturinn taldi það í engu hagga heimild skattyfir-
valda til álagningar, þótt þau hefðu átt að geta séð fyrr, að skatt-
þegni hefði ekki verið gert að greiða skatt af öllum tekjum sínum
eða eignum. Hæstiréttur staðfesti þetta atriði með þeim ummælum,
að skattavöld þættu ekki hafa vangeymt svo réttar ríkissjóðs, að
varða ætti niðurfalli skattskyldu.
V. Tegundir viðurlaga.
1) VII. kafli 1. nr. 68/1971 ber heitið Refsiákvæði, en fjallar þó að
nokkru um viðurlög, sem eru á mörkum þess að vera refsing í laga-
skilningi. Viðurlög skv. 47. og 48. gr. eru ferns konar: Viðbótarálag
skv. 47. gr., skattsektir skv. 48. gr., eiginlegar refsisektir og refsivist
skv. 48. gr. I 50. gr. er auk þess ákvæði um dagsektir sem þvingunar-
úrræði til að knýja fram upplýsingar, skýrslur og önnur gögn.
2) Ákvæði 47. gr. um viðbótarálag er allítarlegt. Efni þess má greina
í eftirfarandi þætti:
a) Skattþegn bætir úr göllum á framtali sínu, og er þá heimilt þrátt
fyrir það að bæta allt að 15% við tekjur og/eða eign, sem skattþegn
kann að hafa undanfellt í framtali sínu.
b) Skattþegn bætir ekki úr göllum, þá skal bæta 25% við tekjur og/
eða eign, sem áætlað er, að skattþegn hafi undanfellt.
c) Ekki er talið fram innan tilskilins frests, en framtalsskýrsla berst,
áður en skattskrá er lögð fram, þá skal bæta 25% við áætlun, sbr.
lið f).
d) Ekki er talið fram, áður en skattskrá er lögð fram, og skal þá bæta
25% við áætlun.18)
e) Kært er til skattstjóra innan tilskilins kærufrests og bætt þar úr
göllum, og skal þá bæta við 20% viðurlögum. Viðbótin er 25%, sé fyrst
bætt úr köllum við kæru til ríkisskattanefndar.
f) Nýtt ákvæði kom í lögin 1968, nokkurs konar dagsektarfyrirbæri.
Á það við, ef framtal berst eftir lok framtalsfrests, en áður en skatt-
skrá er fram lögð. Skal það tekið sem kæra til skattstjóra. Skal lækka
viðurlög þau, sem um ræðir í 3. mgr., þannig að þau ákveðist 1%
40