Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Blaðsíða 49

lögmanns síns, sem þar komu fram, sbr. 4. gr. MFL. Hafi dómur í fyrra málinu
verið kveðinn upp á þeim forsendum, sem greindi í stefnu R. Þótti R því ekki
geta á nýjan leik höfðað mál gegn V til heimtu eftirstöðva skuldar samkvæmt
bréfinu, og var málinu ex officio vísað frá samkvæmt 196. gr. laga nr. 85/1936.
Var dómur þessi staðfestur með dómi Hæstaréttar í kærumáli.
H 1932 634
C höfðaði mál á hendur P og H vegna vanefnda á samningi. H gagnstefndi og
krafðist tiltekinnar peningagreiðslu „með eða án skuldajafnaðar“. í héraðsdómi
var gagnkrafan tekin til greina og leyfður skuldajöfnuður á móti kröfu C, þrátt
fyrir mótmæli hans, sem lutu meðal annars að því, að hluti gagnkröfunnar væri
fymdur. I dómi Hæstaréttar var við það miðað, að hluti gagnkröfunnar væri
fyrndur. Hins vegar sagði, að fallast yrði á það með H, að yfirlýsing umboðs-
manns C, sem fram kom í tilteknum sóknarskjölum málsins í héraði, þar sem
hann viðurkenndi að hafa mætti hina fyrndu kröfu til skuldajafnaðar, yrði að
teljast bindandi fyrir C. Þóttu því mótmæli umboðsmannsins gegn því, að
krafan yrði notuð til skuldajafnaðar, of seint fram komin.
Hafa verður í huga, að hið lögbundna málflutningsumboð samkvæmt 2. mgr.
4. gr. MFL nær samkvæmt orðum sínum aðeins til flutnings mála fyrir dómi.
Starf málflytjanda í skjóli umboðsins er þó almennt víðtækara en svo, að það
verði eingöngu innt af hendi við aðalmeðferð máls. Af þeim sökum verður í
þeirri upptalningu, sem hér fer á eftir, jöfnum höndum horft til aðgerða, sem
strangt til tekið teljast ekki til flutnings máls, en eru þó nátengdar slíku starfi,
eins og til dæntis viðtaka dæmdrar greiðslu eða áfrýjun.
í 2. mgr. 4. gr. MFL er ekki gerður greinarmunur á inntaki málflutnings-
umboðs eftir því, hvort viðkomandi málflytjandi er lögmaður eða annars konar
málflutningsumboðsmaður samkvæmt ákvæðum MFL. Talið er, eins og áður
sagði, að reglur um inntak og áhrif málflutningsumboðs séu því þær sömu
varðandi alla hina fimm flokka málflytjenda.28 Hér á eftir verður þó almennt
við það miðað, að lögmenn fari með málflutningsumboð hverju sinni.
3.2.2 Stefnubirting
3.2.2.1 Héraðsdómsstefna
Samkvæmt eldri einkamálalögum nr. 85/1936 var birting stefnu því aðeins
lögmæt, að hún færi fram fyrir aðila sjálfum, heimilisfólki hans eða þeim, sem
hittist fyrir á heimili hans eða vinnustað, sbr. 96. gr. Almenna reglan var sú, að
þeir einir gátu birt stefnu, sem sérstaklega voru til þess skipaðir, sbr. 89. gr. Þó
mun hafa tíðkast í framkvæmd, að stefndi eða málflutningsumboðsmaður hans
hafi áritað frumrit stefnu, sem komið var á framfæri við hann með öðrum hætti
en lögmæltur var í 89. gr.29 Slík birting var þó ekki lögmæt í þeim skilningi, að
væri ekki mætt af hálfu stefnda, bar að vísa málinu frá. Ef hins vegar var mætt,
28 Markús Sigurbjömsson: Einkamálaréttarfar, bls. 124.
29 Alþingistíðindi 1991-1992 A, bls 1095.
199