Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Blaðsíða 45

nauðsynlegar ráðstafanir við gerðina, setja tryggingu og veita tryggingu
viðtöku, og taka nauðsynlegar ákvarðanir varðandi meðferð og geymslu hinna
kyrrsettu muna. Þá segir, að hafi maður umboð til þeirra verka, sem upp voru
talin, felist að sjálfsögðu einnig í því heimild til að færa fram kröfur og
andmæla kröfum gagnaðila. Þá segir, að umboð til að mæta fyrir hönd
gerðarþola í ofangreindum tilvikum taki til þess að gera allar þær ráðstafanir,
sem til þess eru fallnar að koma í veg fyrir, að til fullnustugerðar komi eða til
að fá hana niður fellda.
1 65. gr. er gerður greinarmunur á lögmanni og annars konar málflutnings-
umboðsmanni að því leyti, að þar segir að aðrir en lögmenn megi ekki koma
fram fyrir hönd aðila til lausnar ágreiningi um aðgerðir, sem um ræðir í 64. gr.,
nema þeir hafi sérstakt umboð til þess.
Alkunna er, að íslenskir fræðimenn hafa í ríkum mæli í umfjöllun sinni um
íslenskar réttarreglur hliðsjón af norrænum dómum og fræðikenningum, sem
myndast hafa á tilteknum réttarsviðum. Líklegt má telja, að viðhorf þeirra um
inntak málflutningsumboðs hafi að nokkru mótast af því, sem danskir
fræðimenn hafa ritað, enda svipar þeirri umfjöllun mjög til þeirrar íslensku. Þótt
gildi KU 1877 sé nú til dags aðeins réttarsögulegt, má gera ráð fyrir því, að þar
sé að finna baksvið íslenskra reglna um einstaka heimildir málflutnings-
umboðsmanns. I ljósi þess verður ekki hjá því komist að víkja síðar að einstaka
reglum KU 1877.
3. NÁNAR UM MÁLFLUTNINGSUMBOÐ
3.1 Stofnun umboðs
Grundvöllur málflutningsumboð er viljayfirlýsing málsaðila eða fyrir-
svarsmanns hans.14 Málflutningsumboð stofnast, líkt og umboð endranær, með
því, að umboðsmaðurinn samþykkir að taka að sér tiltekinn erindrekstur fyrir
hönd umbjóðanda síns. Hér má geta þess, að samkvæmt 26. gr. siðareglna
Lögmannafélags íslands er lögmanni óheimilt að taka við verkefni, sem annar
lögmaður hefur haft til meðferðar, fyrr en aðili hefur gert þeim síðarnefnda full
skil eða sérstakt samþykki hans komi til að öðrum kosti.
MFL áskilja ekki sérstakt form á þeirri viljayfirlýsingu, sem beint er til
umboðsmannsins.15 Þó leiðir af ákvæðum laganna um sönnun fyrir umboðinu,
að öðrum málflutningsumboðsmönnum en lögmönnum getur verið nauðsynlegt
að færa sönnur að umboðsmennsku sinni. Samkvæmt 1. mgr. 4. gr. MFL gildir
sú regla, að sæki lögmaður eða fulltrúi hans þing, skuli hann talinn hafa umboð
til þess, nema annað sé sannað. í þessu felst það, að á gagnaðila hvílir að
hnekkja fullyrðingu lögmanns um umboðsveitinguna.16 Aðrir málflutnings-
14 Gomard: Civilprocessen, bls. 244 og Pedersen: Indledning til sagfprergerningen I., bls.
83.
15 Markús Sigurbjömsson: Einkamálaréttarfar, bls. 124.
löMarkús Sigurbjömsson: Einkamálaréttarfar, bls. 124.
195