Búnaðarrit - 01.06.1919, Blaðsíða 57

BÚNAÐARRIT
167
leiguliða og hreppa með fasteignsskiftum, t. d. með því að
láta húsverð koma upp t jarðarverð, eða jarðarverð upp í
húsverð. Hefir okkur skilist, að lögin, eins og þau eru nú>
«jeu nokkuð vafasöm 1 þessu efni.
5. Um fjölgun ráðnnauta. Frá jarðræktarnefud.
Jarðræktarnefnd búnaðarþingsins hefir teklð til íhugunar
hvernig búnaðarháttum vorum er nú komið, og hver ráð eru
til sð breyta þeim og basta, auka jarðræktina og alla fram-
leiðslu búnaðarafurða.
Nefndinni er fyllilega ljóst, að fyrsta sporið 1 þessa átt er
aukin jarðrækt á öilum sviðum hennar. Búnaður vor er enn
á frumstigi. Vjer notum aðallega það, sem náttúran hefir að
bjóða, án þess að rjetta henni verulega hjálpandi hönd til
aukinnar framleiðslu. Tökum jafnvel stundum það, sem hún
leggur oss upp í hendurnar, án fullkomins endurgjalds, svo
að framleiðslu-máttur hennar og skapandi afl þverrar (rán-
yrkja). Hins vegar er það þó margsýnt, að hjer eru miklir
möguleikar til umbóta og framfara, ef hugur og hönd hjálpa
náttúrlegum gæðum landsins. Túnræktin gæti eflaust tvítug-
faldast, garðyrkja og trjárækt tekið stórfeldum umbótum, og
ntheysaflann mætti auka óútreiknanlega, með skynsamlegum
áveitum á öll þau feiknasvæði vlðsvegar um land, sem sár-
þyrst bíða vatnsins, eins og Sigurður ráðunautur Sigurðsson
hefir Jjóslega sýnt fram á nú nýlega í Búnaðarritinu.
A sfðustu áratugum, og einkum slðustu árin, hafa stórfeldar
breytingar orðið á búnaðarháttum manna, alstaðar þar sem
búnaður er stundaður með hagsýni, dugnaði og þekkingu.
Margra ára tilrauna- og rannsóknar-starfsemi, sem leitt hefir
i Ijós ný og mikilsverð sannindi fyrir landbúnaðinn á öllum
sviðum hans, nýjar visindalegar uppgötvanir, notkun nýrra
verkfæra og verkvjela hafa opnað mönnum nýjar leiðir og
nýja möguleika til breyttra og arðvænlegri búnaðarhátta.
Mannshöndin ein orkar nú litlu, til að fullnægja kröfum
tímans og lífsnauðsyn þjóðanna, en hagnýting nýrra vjela,
leit eftir þroskameiri jurtum og húsdýrum, ræktun þeirra og
eldi, skapa aukna framleiðslu, með minni mannafla. Um og eftir
síðastliðin aldamót, vaknaði hjer á landi hreyfing til breyttra
og bættra búnaðarhátta, tilraunir hófust í jarðrækt, í kynbóta-