Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1924, Side 62

Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1924, Side 62
38 ÓLAFUR S. THORGEIRSSON: sinni iðn, í heimahúsum, breyttu vinnuaðferðum sínum og urðu fyrirrennarar verksmiðjulýðs nútím- ans. í einni skáldsögu sinni, Silas Marner, lýsir enska skáldkonan George Eliot, því, hvernig vefar- ar ófu dúka sína heima hjá sér, og breytingunni sem komst á, meðan Marner var á lífi, eftir að far1 ið var að nota vélar og draga iðnaðinn saman á vissa staði. Hugvitsmennirnir Kay, Hargreaves, Arkwright, Crompton og Watt, komu svo hver á fætur öðrum og gerbreyttu iðnaði yfirleitt. Það sem einkum knúði þessar breytingar fram, var bcmullin. Og það var ekki aðeins bómullariðnað- urinn, sem tók framförum við þær, heldur allur iðn- aður. Ullariðnaðinum fór fram sem öðru, eftir að farið var að nota bómullina, í stað þess að hnigna, eins og spáð hafði verið. Bómullarplantan er innlend jurt í Ameríku; Kolumbus fann hana á Mið-Ameríkueyjunum. En næstum öll sú bómull, sem ræktuð er í Ameríku, er ræktuð af fræjum, sem hafa verið flutt frá Vestur- indíum, Egyptalandi, Indlandi og eyjunni Malta í Miðjarðarhafinu. Þrjú hundruð ár liðu frá fundi Ameríku þar til bómull varð verzlunarvara vestan Atlantshafs. íbúar Ameríku-nýlendanna sóttu all- an þann tíma bómullarvarning sinn til Norðurálf- unnar, eða hann kom til þeirra frá Indlandi, en í gegnum Norðurálfuna. Bómull var ofurlítið rækt- uð í Virginíu, Maryland, Suður-Karólínu og jafnvel norður í Delaware. Bretland bannaði útflutning á öllum vélum, sem notaðar voru við bómullariðnað, og nýlendubúar þektu enn ekki verðmæti óunninn- ar bómullar til útflutnings. Öll framleiðslan var ein 138,000 pund árið 1792. Ári seinna gerbreytti Eli Whitney bómullarræktinni, er hann fann upp vél til þess að hreinsa bómull. Bómull varð alt í einu aðalvörutegund suðurríkjanna og var það upp frá því til enda þrælastríðsins. í þau sjötíu ár má óhætt segja, að bómull hafi haft meiri álhrif en nokkuð
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134

x

Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar
https://timarit.is/publication/400

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.