Dvöl - 01.04.1940, Blaðsíða 36

114
DVÖL
hann verr af stað farið en heima
setið, Það sagðist ekki lítið í því,
að bera eld að húsum manna.
Njáll hafði því ráð Flosa í hendi
sér og átti því auðvelt með að
jafna víg Höskuldar Hvítanes-
goða, ef hann hefði getað hrundið
brennunni af höndum sér í tæka
tíð.
Að dómi fróðra manna, er Njála
ekki skráð fyrr en um 250 árum
eftir að atburðir hennar gerast.
Það þarf því enginn að furða sig á
því, þótt sumt kunni að hafa gerzt
eitthvað öðru vísi en sagan sjálf
vill vera láta. Hinn glæsilegi höf-
undur Njálu, hver svo sem hann
annars er, er ef til vill fyrst og
fremst skáld, sem byggir listaverk
sitt utan um harmleikinn mikla,
brennu Njáls og sona hans, og án
þess að hafa örugg söguleg gögn í
höndum.
Ég geng þess ekki dulinn, að
ýmsir muni ekki vera mér alls-
kostar sammála um fyrrgreindar
niðurstöður. En hvað sem því líð-
ur, mun því tæpast neitað, að þess-
ar niðurstöður sýna Njál heil-
steyptastan og sjálfum sér sam-
kvæman alveg fram á síðustu
stundu. Og ég vona, að þrátt fyrir
allt, megi þessar hugleiðingar mín-
ar fremur verða til þess, að ná-
lægja menn sögu Njáls, örlögum
hans, mannviti, drengskap og dáð.
Njálssaga er eitt af þeim sígildu
þjóðarverðmætum, sem engin ís-
lenzk kynslóð hefir ráð á að láta
sig engu skipta eða gleyma.
Fjalla^ýn
Uppi á Tlioroddsenstindi
Eltlr Kára Tryggvason
Hátt uppi á Thoroddsenstindi
í töfrum við lítum
sólheitan, dýrðlegan dag.
Langt út í fjarskanum falla
freyðandi, skolgráar elfur.
Allt er með öræfabrag.
Sveipaðir morgunsins móðu
þar mæna við himin
jöklar, með fannhvítan feld.
Fjarlægðin lokkar og laðar,
Ijóma á Kverkfjöllin bregður.
— Grunar þig öræfaeld? —
Brenna hér ennþá hið innra
þeir eldar sem fyrrum
gusu upp glóandi eim?
Hér væri dýrölegt að dvelja
ef dularmögn fjallanna kyntu
eld fyrir öræfaheim.
Askja! með hrapandi hömrum
og hrynjandi grjóti.
Grænleitt, glampandi djúp!
Vatnsflötinn voldugan gista
viðsjálir, flöktandi skuggar.
Breiða út blaktandi hjúp.
Rjúkandi, brennisteinsblandin,
blámökkvuð gufa
rís upp í Hrafntinnuhlíö.
Glampar á gulhvíta hrúðra
gullbjartur, hækkandi röðull.
Heiðríkja, hásumartíð!
Víðáttan vakir í ljóma
voldugra töfra,
háleit í heiðríkjukyrrð.
Heitar og fastar slær hjartað,
hugurinn fagnandi svífur
langt, út í framandi firð.
Thoroddsenstindur í Dyngjufjöllum er
kenndur við Þorvald Thoroddsen. Þaðan
er ein hin fegursta öræfasýn á íslandi.